Τμήμα Γεωλογίας

Εφαρμοσμένη Υδρογεωλογία

Σχολή  ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ
Τμήμα  ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ
Επίπεδο σπουδών  ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ
Κατηγορία μαθήματος  Υποχρεωτικό
Διδάσκων  Ε. Ζαγγανά, Αναπλ. Καθηγήτρια
Κωδικός μαθήματος Geol_037
Εξάμηνο σπουδών  5ο
Τίτλος μαθήματος  Εφαρμοσμένη Υδρογεωλογία
Αυτοτελείς διδακτικές δραστηριότητες  Θεωρία+ Εργαστήριο
Εβδομαδιαίες ώρες διδασκαλίας  2 (Θ) , 3 (ΕΡΓ)
Πιστωτικές μονάδες  6
Τύπος μαθήματος Επιστημονικής Περιοχής (Υδρογεωλογία)
Προαπαιτούμενα μαθήματα Βασικές γνώσεις Γεωλογίας και μαθηματικών
Γλώσσα διδασκαλίας & εξετάσεων  Ελληνικά
Το μάθημα προσφέρεται σε φοιτητές Erasmus  Ναι
Ηλεκτρονική σελίδα μαθήματος (url)  Η σελίδα του Εργαστηρίου Υδρογεωλογίας
Μαθησιακά αποτελέσματα

Το μάθημα «Εφαρμοσμένη Υδρογεωλογία» έχει σχεδιαστεί ως κατ’ εξοχήν μάθημα εφαρμογής των γνώσεων της γεωλογίας για την αξιοποίηση των υπόγειων νερών, για τη κάλυψη αναγκών όπως η ύδρευση μιας πόλης, ή παροχή με νερό μιας αγροτικής ή μιας τουριστικής εκμετάλλευση κ.λ.π. Πρόκειται για μάθημα ειδίκευσης που σε συνδυασμό με τα υπόλοιπα συναφή μαθήματα που διδάσκονται στο τμήμα γεωλογίας στοχεύει να εφοδιάσει τους φοιτητές με την απαραίτητη γνώση:

  • Για τη κατανόηση του υδρολογικού κύκλου και ισοζυγίου.
  • τηχρησιμότητα και τη  χρήση συσκευών μέτρησης των παραμέτρων που συνδέονται με τη παρουσία του νερού στη φύση
  • για τη συγκέντρωση του νερού στους γεωλογικούς  σχηματισμούς και την παρουσία  των υδροφόρων οριζόντων
  • για τη κατανόηση της κίνησης των υπόγειων νερών
  •  για την αντιμετώπιση προβλημάτων υδρογεωλογίας και περιβάλλοντος συνθέτοντας τα δεδομένα με στόχο  την επαγγελματική τους αυτοδυναμία και την επιτυχή διεκδίκηση των θέσεων εργασίας στον επαγγελματικό στήβο.   
Γενικές Ικανότητες
  • Αναζήτηση ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών με τη χρήση των απαραίτητων τεχνολογιών.
  • Σχεδιασμός και διαχείριση έργων
Περιεχόμενο μαθήματος
  • Προέλευση του νερού, αντικείμενο της Υδρογεωλογίας. Η υδρογεωλογία σε σχέση με τις φυσικές επιστήμες και ως κλάδος της Υδρολογίας. Υδρολογικό ισοζύγιο στο πλανήτη. Εκτίμηση των αναγκών σε νερό για την ύδρευση, την άρδευση, την υδροδότηση βιομηχανικών και τουριστικών μονάδων.
  • Αναφορά στον υδρολογικό κύκλο και το υδρολογικό ισοζύγιο. Στατιστική επεξεργασία των βροχοπτώσεων και κατασκευή βροχομετρικών χαρτών. Δυνητική και πραγματική εξατμισοδιαπνοή και μέθοδοι υπολογισμού. Μέτρηση της απορροής, στατιστική επεξεργασία των μετρήσεων απορροής, το μοναδιαίο υδρογράφημα και η χρήση του. 
  • Η κίνηση του υπόγειου νερού στα πορώδη μέσα, ο νόμος του Dqrcy και τα κριτήρια ισχύος του, διαπερατότητα και υδροπερατότητα, μεταβιβαστικότητα και αποθηκευτικότητα, εμπειρικοί τρόποι εκτίμησης της υδροπερατήτητας με ιχνηθετήσεις και κοκκομετρικές αναλύσεις, δίκτυα ροής και εφαρμογές.
  • Υδραυλική των υπόγειων νερών.
  • Τα έργα υδρομάστευσης των υπόγειων νερών. Κατακόρυφα, οριζόντια και μικτά υδρομαστευτικά έργα. Κατασκευή υδρογεωτρήσεων, οι διάφορε τεχνικές, τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα κάθε τεχνικής. Τα στάδια κατασκευής των υδρογεωτρήσεων και ο ρόλος του γεωλόγου. Επιλογή τεχνικών χαρακτηριστικών υδρογεωτρήσεων ανάλογα με τη σκοπούμενη παροχή άντλησης. Υγειονομική προστασία υδρογεωτρήσεων, υπολογισμός κόστους, αντλητικά συγκροτήματα.
  • Χρήση των προγραμμάτων Excel, Surfer, Aquatest για την επεξεργασία των αντλήσεων.
Τρόπος παράδοσης  Πρόσωπο με πρόσωπο στην αίθουσα διδασκαλίας
Χρήση τεχνολογιών πληροφορίας & επικοινωνιών  Το μάθημα γίνεται με χρήση τεχνολογιών πληροφορίας και επικοινωνιών. 
Οργάνωση διδασκαλίας  
Δραστηριότητα Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου
 Διαλέξεις Θεωρίας 2X13 = 26 
 Εργαστηριακές – Φροντιστηριακές ασκήσεις   3X13 = 39
 Συγγραφή εργαστηριακών ασκήσεων 2X13 = 26
 Καθημερινή Μελέτη 3X13 = 39
 Προετοιμασία εξετάσεων 3X10 = 30
Η διδασκαλία περιλαμβάνει 26 ώρες  παραδόσεων του μαθήματος, και 26 εργαστηριακών – φροντιστηριακών μαθημάτων κατά τη διάρκεια των οποίων χρησιμοποιείται ο προβολέας της αίθουσας για προβολή των powerpoint διαφανειών και εκπαιδευτικών videos. Στην αίθουσα χρησιμοποιείται επίσης εποπτικό υλικό, π.χ συσκευές μέτρησης στάθμης, ή δείγματα σωληνώσεων των γεωτρήσεων. Κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής εκδρομής οι φοιτητές έχουν την ευκαιρία να δουν στην ύπαιθρο υδρογεωλογικές δομές και να συζητήσουν με το διδάσκοντα θέματα του ιδιαίτερου ενδιαφέροντος τους. Κατά τη διάρκεια των εργαστηριακών ασκήσεων οι φοιτητές χωρίζονται σε ομάδες των δύο έως τριών ατόμων οι οποίες εργάζονται ανεξάρτητα και κάτω από την επίβλεψη των διδασκόντων επεξεργάζονται τις ασκήσεις που κάθε φορά τους δίνονται.  
 Σύνολο μαθήματος 160 ώρες  
 Αξιολόγηση φοιτητών Η εξέταση του μαθήματος γίνεται γραπτώς κατά τα ισχύοντα. Στους φοιτητές δίνονται οκτώ έως δέκα κλιμακωτής δυσκολίας ερωτήσεις στις οποίες περιλαμβάνεται  ερωτήσεις κρίσεως και ασκήσεις, με συγκεκριμένη βαθμολογία για κάθε μια από αυτές. Οι ασκήσεις των εργαστηρίων διορθώνονται και βαθμολογούνται. Πολλές φορές διενεργούνται πρόοδοι που στοχεύουν στην εμπέδωση της ύλης και την στενότερη επαφή των φοιτητών με τα σημαντικότερα θέματα του μαθήματος. Οι πρόοδοι λαμβάνονται θετικά υπόψη στη συνολική εικόνα αξιολόγησης των φοιτητών.    
Προτεινόμενη βιβλιογραφία
  1. Γ. Καλλέργης, 1999. Εφαρμοσμένη – Περιβαλλοντική Υδρογεωλογία. Έκδοση Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, Τόμος Α, Τόμος Β και Τόμος Γ.
  2. Γ. Σούλιος, 1996. Γενική Υδρογεωλογία. University Studio Press,Τόμοι Πρώτος,  Δεύτερος και Τρίτος

-Συναφή επιστημονικά περιοδικά:

  1. Hydrogeology Journal, Springer
  2. Journal of Hydrology, Elsevier