Τμήμα Γεωλογίας

Άσκηση Υπαίθρου VII (Υδρογεωλογία-Τεχνική Γεωλογία & Έργα Υποδομής)

Σχολή  ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ
Τμήμα  ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ
Επίπεδο σπουδών  ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ
Κατηγορία μαθήματος  Υποχρεωτικό επιλογής
Διδάσκων Ε. Ζαγγανά, Αναπλ. Καθηγήτρια, Ν. Δεπούντης, Επ. Καθηγητής
Κωδικός μαθήματος  Geol_055
Εξάμηνο σπουδών  7ο
Τίτλος μαθήματος  Άσκηση Υπαίθρου VII (Υδρογεωλογία-Τεχνική Γεωλογία & Έργα Υποδομής)
Αυτοτελείς διδακτικές δραστηριότητες  Εργασίες Πεδίου
Εβδομαδιαίες ώρες διδασκαλίας  2 (ΕΠ)
Πιστωτικές μονάδες  2
Τύπος μαθήματος  Ανάπτυξη Δεξιοτήτων σε εργασία πεδίου
Προαπαιτούμενα μαθήματα Τεχνική Γεωλογία, Γεωλογία Τεχνικών Έργων και Βραχομηχανική, Εφαρμοσμένη Υδρογεωλογία, Περιβαλλοντική Υδρογεωλογία
Γλώσσα διδασκαλίας & εξετάσεων  Ελληνική
Το μάθημα προσφέρεται σε φοιτητές Erasmus  ΟΧΙ
Ηλεκτρονική σελίδα μαθήματος (url)  https://eclass.upatras.gr/courses/GEO349/
Μαθησιακά αποτελέσματα

Το μάθημα δίνει την πρακτική γνώση που σχετίζεται με την αναγνώριση και περιγραφή των τεχνικογεωλογικών και γεωτεχνικών συνθηκών που οριοθετούν και καθορίζουν το σχεδιασμό των έργων υποδομής και την «εναρμόνισή» τους με το περιβάλλον. Εξοικειώνει τους φοιτητές με τις βασικές έννοιες και μεθοδολογίες της Τεχνικής Γεωλογίας και της Γεωλογίας Τεχνικών Έργων που εφαρμόζονται στο σχεδιασμό και κατασκευή των έργων υποδομής. Παρουσιάζει σε πραγματικό χρόνο τις μεθόδους κατασκευής των έργων (διάνοιξη, αντιστήριξη, αποστράγγιση, στεγανοποίηση  κ.λπ.). Επίσης το μάθημα παρέχει στους φοιτητές γνώσεις που σχετίζονται με την παρουσία του καρστ σε ανθρακικά πετρώματα και την ανάπτυξη υδροφόρων σε αυτά. Γίνεται κατανοητή η διαφοροποίηση μεταξύ των υδροφόρων στρωμάτων στα πορώδη μέσα και των υδροφόρων στα καρστικά μέσα, καθώς και ο ρόλος των πηγών σε ένα υδρογεωλογικό σύστημα. Γίνεται κατανοητή η έννοια της διαχείρισης των υδατικών πόρων και ο ρόλος των φραγμάτων σε αυτή. Οι φοιτητές εξοικειώνονται με τις βασικές μεθοδολογίες της Υδρογεωλογίας που εφαρμόζονται στην πραγματοποίηση υδρογεωλογικών, περιβαλλοντικών και διαχειριστικών μελετών..

Ο φοιτητής κατέχει νοητικές και πρακτικές δεξιότητες και έχει τη δυνατότητα:

  • Εφαρμογής γνώσεων και δημιουργικής σκέψης για την επίλυση προβλημάτων και την πραγματοποίηση τεχνικών επιλογών σε κρίσιμα θέματα μελέτης και κατασκευής τεχνικών έργων (προστασία πρανών, υποστήριξη σηράγγων, στεγανοποίηση φραγμάτων κ.λπ.)
  • Αναγνώρισης των βέλτιστων λύσεων κατασκευής με τεχνικοοικονομικά κριτήρια
  • Εφαρμογής γνώσεων και δημιουργικής σκέψης για την επίλυση υδρογεωλογικών και περιβαλλοντικών προβλημάτων καθώς και προβλημάτων που σχετίζονται με τη  διαχείριση υδατικών πόρων.
  • Επίσης ο φοιτητής έχει την ικανότητα να ανταποκριθεί σε εργασιακό περιβάλλον πεδίου:
  • με επάρκεια στη διεπιστημονικότητα που απαιτούν τα τεχνικά έργα (μελέτη - κατασκευή)
  • με επάρκεια στη διεπιστημονικότητα που απαιτούν οι υδρογεωλογικές, περιβαλλοντικές και διαχειριστικές μελέτες με υπευθυνότητα και αξιοπιστία στην περίπτωση αυτόνομης απασχόλησης
Γενικές Ικανότητες
  • Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση των απαραίτητων τεχνολογιών
  • Λήψη αποφάσεων
  • Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
  • Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον 
Περιεχόμενο μαθήματος

Το μάθημα περιλαμβάνει εργασίες πεδίου-εξάσκησης στα θεματικά πεδία της Τεχνικής Γεωλογίας & έργων υποδομής και της Εφαρμοσμένης & Περιβαλλοντικής Υδρογεωλογίας. Για τον σκοπό αυτό πραγματοποιούνται δύο προκαταρκτικές διαλέξεις για την προετοιμασία των φοιτητών,  τέσσερις ημέρες εργασιών πεδίου (δύο για κάθε θεματικό πεδίο) και συγγραφή των αντίστοιχων τεχνικών εκθέσεων εκ μέρους των φοιτητών, με τα αποτελέσματα των εργασιών πεδίου, οι οποίες αξιολογούνται και βαθμολογούνται.

Οι Εργασίες Πεδίου περιλαμβάνουν δύο (2) ημέρες εξάσκησης στο θεματικό πεδίο «Τεχνική Γεωλογία & έργα υποδομής» για την κατανόηση των τεχνικών εφαρμογών των υποχρεωτικών μαθημάτων Τεχνικής Γεωλογίας και Γεωλογίας Τεχνικών Έργων και δύο (2) ημέρες εξάσκησης στο θεματικό πεδίο «Εφαρμοσμένη και Περιβαλλοντική Υδρογεωλογία», για την κατανόηση των τεχνικών εφαρμογών του υποχρεωτικού μαθήματος της Υδρογεωλογίας.

Το περιεχόμενο των δύο (2) ημερών στο θεματικό πεδίο «Τεχνική Γεωλογία & έργα υποδομής» περιλαμβάνει:

  • Περιγραφή της θεμελίωσης του τεχνικού έργου της Γέφυρας Ρίου – Αντιρρίου
  • Ανάλυση του σχεδιασμού των έργων ανάσχεσης βραχοπτώσεων και συγκράτησης κατολισθήσεων στην Ε.Ο. Αντιρίου – Ιωαννίνων
  • Περιγραφή του τρόπου κατασκευής μεγάλων χωμάτινων φραγμάτων με αργιλικό πυρήνα θεμελιωμένων στο φλύσχη της Ιόνιας ζώνης: Φράγμα Καστρακίου και Στράτου στο κάτω τμήμα του ποταμού Αχελώου και φράγμα Πουρναρίου στον ποταμό Άραχθο.
  • Περιγραφή του τρόπου κατασκευής σημαντικών έργων σε έντονα αποδομημένους και χαμηλής ποιότητας γεωλογικούς σχηματισμούς στα όρια της επώθησης της Πίνδου με την υποκείμενη Ιόνια ζώνη: Φράγμα και σύμπλεγμα υπόγειων τεχνικών έργων (σηράγγων, υπόγειων ανοιγμάτων, φρεάτων) στον ποταμό Μετσοβίτικο Ηπείρου
  • Περιγραφή του τρόπου κατασκευής τεχνικών έργων στην Εγνατία Οδό (κοιλαδογέφυρες, οπλισμένα επιχώματα)
  • Ανάλυση του σχεδιασμού των έργων αντιμετώπισης κατολισθήσεων και  αποκατάστασης πρανών στην Εγνατία Οδό
  • Το περιεχόμενο των δύο (2) ημερών στο θεματικό πεδίο «Εφαρμοσμένη και Περιβαλλοντική Υδρογεωλογία» περιλαμβάνει:
  • Περιγραφή της δημιουργίας και λειτουργίας των καρστικών συστημάτων της Δυτικής Ελλάδας (καρστικό σύστημα Λούρου).
  • Περιγραφή του ρόλου των φραγμάτων Δυτικής Ελλάδος στη διαχείριση των υδάτων της περιοχής.
  • Περιγραφή καρστικών δομών (πόλγη Φενεού) και καρστικών συστημάτων της Βόρειας Πελοποννήσου (καρστικό σύστημα Ζήρειας – Κεφαλαρίου).
  • Περιγραφή λειτουργίας των  καρστικών πηγών Στυμφαλίας  και διαχείριση των υδάτων της περιοχής.
  • Περιγραφή και επίδειξη του τρόπου δειγματοληψίας υδάτων από πηγές και γεωτρήσεις της περιοχής.
  • Περιγραφή των υδροφόρων στρωμάτων του Αργολικού Πεδίου και των προβλημάτων ρύπανσης που παρουσιάζει.
Τρόπος παράδοσης Πραγματοποιούνται τέσσερις ημέρες εργασιών στο πεδίο για την καλύτερη κατανόηση στοιχείων της διδασκαλίας της θεωρίας και των εργαστηρίων των μαθημάτων Τεχνικής Γεωλογίας, Γεωλογίας Τεχνικών Έργων και Περιβάλλον και Υδρογεωλογίας
Χρήση τεχνολογιών πληροφορίας & επικοινωνιών Χρήση της πλατφόρμας e-class με ψηφιακή διάθεση όλων των ασκήσεων υπαίθρου που προσφέρει το Τμήμα Γεωλογίας
Οργάνωση διδασκαλίας  
Δραστηριότητα Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου
Διαλέξεις προκαταρκτικές για την προετοιμασία των φοιτητών  2×2=4
Εργασίες πεδίου  4×8=32
Συγγραφή τεχνικών εκθέσεων/εργασιών 2×8=16
 Σύνολο μαθήματος  52
 Αξιολόγηση φοιτητών Κάθε φοιτητής στο τέλος της εκπαιδευτικής διαδικασίας παραδίδει τεχνική έκθεση/εργασία η οποία αξιολογείται και βαθμολογείται
Προτεινόμενη βιβλιογραφία
  • Γεωλογία Τεχνικών Έργων (2007). Γ. Κούκης, Ν. Σαμπατακάκης Εκδόσεις Παπασωτηρίου, σελ. 575.
  • Τεχνική Γεωλογία (2002). Γ. Κούκης, Ν. Σαμπατακάκης Εκδόσεις Παπασωτηρίου, σελ. 514.
  • Εφαρμογές της Τεχνικής Γεωλογίας και Γεωτεχνικής στα Τεχνικά Έργα (2015). Ν. Σαμπατακάκης, Γ. Κούκης, Ν. Δεπούντης. Εκδόσεις Πανεπιστημίου Πατρών, σελ. 131
  • Engineering Geology. Principle and practice (2009). D.G. Price, Springer.
  • Engineering Geology (2007). F.G. Bell. Second edition. B.H.
  • Geotechnical and Geological Engineering. Springer
  • Γ. Καλλέργης, 1999. Εφαρμοσμένη – Περιβαλλοντική Υδρογεωλογία. Έκδοση Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, Τόμος Α, Τόμος Β και Τόμος Γ.
  • Γ. Σούλιος, 1996. Γενική Υδρογεωλογία. University Studio Press,Τόμοι Πρώτος,  Δεύτερος και Τρίτος
  • Γ. Σούλιος (2011). Γενική Υδρογεωλογία - Τόμος Ε΄ - Καρστική υδρογεωλογία, Ισοτοπική υδρολογία - ιχνηθετήσεις, Γεωφυσικές διασκοπήσεις - τηλεπισκόπηση, Υδρογεωλογικά μοντέλα, Η υδρογεωλογία στα φράγματα, University Studio Press.
  • -Συναφή επιστημονικά περιοδικά:
  • Bulletin of Engineering Geology and the Environment. Springer
  • Engineering Geology. Elsevier.
  • Geotechnical and Geological Engineering. Springer
  • Environmental Earth Sciences, Springer Publishers;
  • Environmental Monitoring and Assessment,  Springer Publishers