Στρωματογραφία - Ιστορική Γεωλογία

Γ΄ Eξάμηνο

Σχολή

ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

Τμήμα

ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ

Επίπεδο σπουδών

ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ

Κατηγορία μαθήματος

Υποχρεωτικό

Διδάσκων

Γ. Ηλιόπουλος, Καθηγητής

Κωδικός μαθήματος

Geol_020

Εξάμηνο σπουδών

3^ο

Τίτλος μαθήματος

ΣΤΡΩΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ – ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΓΕΩΛΟΓΙΑ

Αυτοτελείς διδακτικές δραστηριότητες

Διαλέξεις, Εργαστηριακές ασκήσεις, Άσκηση πεδίου

Εβδομαδιαίες ώρες διδασκαλίας

2 (Θ), 3 (Εργ)

Πιστωτικές μονάδες

Τύπος μαθήματος

Υποβάθρου, Γενικών γνώσεων

Προαπαιτούμενα μαθήματα

Για την καλύτερη κατανόηση του μαθήματος θα ήταν σκόπιμο οι φοιτητές να έχουν παρακολουθήσει πρώτα τα εξής μαθήματα: Πλανήτης Γη, Παλαιοντολογία και Χαρτογραφία και Εισαγωγή στα ΓΣΠ

Γλώσσα διδασκαλίας & εξετάσεων

Ελληνική

Το μάθημα προσφέρεται σε φοιτητές Erasmus

ΝΑΙ στην Αγγλική

Ηλεκτρονική σελίδα μαθήματος (url)

https://eclass.upatras.gr/courses/GEO365/

Μαθησιακά αποτελέσματα

Το μάθημα αποτελεί βασικό μάθημα στα αντικείμενα της Στρωματογραφίας και της Ιστορικής Γεωλογίας, και παρέχει πληροφορίες για τη χρήση των κύριων στρωματογραφικών μεθόδων και την εξέλιξη της γης στη διάρκεια του γεωλογικού χρόνου.

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές είναι σε θέση:

Να κατανοήσουν τη σημασία της Στρωματογραφίας στη μελέτη της γεωλογικής δομής μιας περιοχής,
Να γνωρίζουν τη χρήση στρωματογραφικών μεθόδων, όπως η λιθοστρωματογραφία, η βιοστρωματογραφία και η χρονοστρωματογραφία για την επίλυση στρωματογραφικών προβλημάτων, και να εξοικειωθούν με τις κύριες χρονοστρωματογραφικές και γεωχρονολογικές ενότητες
Να μπορούν να κατασκευάσουν στρωματογραφικές τομές
Να επιλύουν στρωματογραφικά προβλήματα χρησιμοποιώντας τις αρχές της στρωματογραφίας και τις στρωματογραφικές μεθόδους.
Να αναγνωρίζουν περιβάλλοντα απόθεσης, λιθοφάσεις και βιοφάσεις
Να συνθέτουν τις διαφορετικές γεωλογικές πληροφορίες και να είναι ικανοί να γράψουν τη γεωλογική ιστορία μιας περιοχής
Να αποκτήσουν γνώσεις για την ιστορία και εξέλιξη της γης για κάθε γεωλογική περίοδο από το Προκάμβριο μέχρι σήμερα καθώς και τα κύρια Γεωλογικά συμβάντα που συνέβησαν και στιγμάτισαν την Ιστορία της Γης και ιδιαίτερα ότι αφορά τον Ελληνικό χώρο.

Γενικές Ικανότητες

Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
Αυτόνομη εργασία
Ομαδική εργασία
Εργασία σε διεθνές περιβάλλον
Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
Παράγωγή νέων ερευνητικών ιδεών
Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον
Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

Περιεχόμενο μαθήματος

Βασικές αρχές της Στρωματογραφίας - Η στρώση των ιζηματογενών πετρωμάτων - Είδη στρώσεων – Ασυνέχειες - Ασυμφωνίες στη Στρώση - Πρωτογενείς δομές των ιζημάτων - Στρωματογραφικά κενά – Στρωματογραφικές τομές.
Μέθοδοι Στρωματογραφίας – Λιθοστρωματογραφία – Βιοστρωματογραφία – Χρονοστρωματογραφία – Γεωχρονολογία – Ραδιοχρονολόγηση – Μαγνητοστρωματογραφία – Τα σταθερά ισότοπα και η Ισοτοπική Στρωματογραφία.
Φασεολογία - Περιβάλλοντα ιζηματογένεσης – Στρωματογραφικός συσχετισμός.
Ιστορία της Γης από το Προκάμβριο μέχρι το Τεταρτογενές. Εξάπλωση, πετρώματα, οργανικός κόσμος, εξαφανίσεις, παλαιογεωγραφία, παλαιοβιογεωγραφία, παλαιοοικολογία, παλαιοκλιματολογία, ορογενέσεις, με ιδιαίτερη αναφορά στους αντίστοιχους σχηματισμούς του ελληνικού χώρου.

Τρόπος παράδοσης

Πρόσωπο με πρόσωπο στην Αίθουσα Διδασκαλίας, Επίλυση στρωματογραφικών προβλημάτων κατά την διάρκεια εργαστηριακών ασκήσεων

Χρήση τεχνολογιών πληροφορίας & επικοινωνιών

Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών στη διδασκαλία και εργαστηριακή εκπαίδευση των φοιτητών (power point, pdf) και μαυροπίνακα.
Υποστήριξη Μαθησιακής διαδικασίας και επικοινωνίας μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας e-class.

Οργάνωση διδασκαλίας

Δραστηριότητα	Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου
Διαλέξεις	2×13=26
Εργαστηριακές ασκήσεις επίλυσης στρωματογραφικών προβλημάτων	3×13=39
Συγγραφή αναφορών εργαστηριακών ασκήσεων	3χ13=39
Αυτοτελής Μελέτη	40
Σύνολο μαθήματος	144

Αξιολόγηση φοιτητών

Προφορική Εξέταση. Η αξιολόγηση αποτελεί το 50% του τελικού βαθμού. Η εξέταση περιλάμβάνει:

Ερωτήσεις σύντομης απάντησης
Συνδιαστικές ερωτήσεις ανάπτυξης

Γραπτές αναφορές για κάθε εργαστηριακή άσκηση ή δύο εξετάσεις προόδου. Ο μέσος όρος των βαθμών των αναφορών αποτελεί το υπόλοιπο 50% του τελικού βαθμού.

Κατασκευή γεωλογικής και στρωματογραφικής τομής
Προσδιορισμός σχετικής ηλικίας
Προσδιορισμός Φάσεων/Παλαιοπεριβάλλοντος
Γεωλογική Ιστορία

Ο τελικός βαθμός υπολογίζεται από τα άθροισμα των βαθμών των δύο τρόπων αξιολόγησης.

Προτεινόμενη βιβλιογραφία

Προτεινόμενη Βιβλιογραφία :

Κουφός Γ., 2008, Μαθήματα στρωματογραφίας, University Studio Press Α.Ε.
Καρακίτσιος Β., 2001, Στρωματογραφία, Αστάρτη.
Miall, A.D., 2015, Stratigraphy: A Modern Synthesis, Springer
Brookfield, M.E., 2004, Principles of Stratigraphy, Willey
Levin, H., 2013, The Earth through time, Wiley
Wicander, R., Monroe, J.,S., 2010, Historical geology: evolution of earth and life through time, Brooks/Cole
Σημειώσεις των διαλέξεων με τη μορφή διαφανειών των αντίστοιχων διαλέξεων.

Γεωχημεία

Γ΄ Eξάμηνο

Σχολή

ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

Τμήμα

ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ

Επίπεδο σπουδών

ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ

Κατηγορία μαθήματος

Υποχρεωτικό

Διδάσκων

Χ. Τσίκος Επ. Καθηγητής

Κωδικός μαθήματος

GEOL_019

Εξάμηνο σπουδών

3^ο

Τίτλος μαθήματος

Γεωχημεία

Αυτοτελείς διδακτικές δραστηριότητες

Διαλέξεις, Εργαστηριακές ασκήσεις

Εβδομαδιαίες ώρες διδασκαλίας

2 (Θ), 3 (Εργ)

Πιστωτικές μονάδες

Τύπος μαθήματος

Επιστημονικής Περιοχής και Ανάπτυξης Δεξιοτήτων

Προαπαιτούμενα μαθήματα

OXI

Γλώσσα διδασκαλίας & εξετάσεων

Ελληνική.

Το μάθημα προσφέρεται σε φοιτητές Erasmus

ΝΑΙ (στην Αγγλική)

Ηλεκτρονική σελίδα μαθήματος (url)

https://eclass.upatras.gr/courses/GEO349

Μαθησιακά αποτελέσματα

Η εκπαίδευση των φοιτητών στις γεωχημικές διεργασίες, που πραγματοποιούνται στην υδρόσφαιρα, τη λιθόσφαιρα και τη βιόσφαιρα. Στους νόμους που διέπουν τις μετακινήσεις στοιχείων από το ένα τμήμα της Γης στο άλλο και τη σημασία και τις επιδράσεις όλων αυτών στο κλίμα και στον άνθρωπο. Επιπλέον οι φοιτητές θα προετοιμαστούν για να κατανοήσουν καλύτερα τις διεργασίες πετρογένεσης, εδαφογένεσης και κοιτασματογένεσης.

Γενικές Ικανότητες

Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
Λήψη αποφάσεων
Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον

Περιεχόμενο μαθήματος

Βασικές γεωχημικές έννοιες και διεργασίες. Λιθόσφαιρα, υδρόσφαιρα, βιόσφαιρα, ατμόσφαιρα.
Φυσικά χαρακτηριστικά των ιζημάτων και η σημασία τους στις γεωχημικές διεργασίες.
Χημικά χαρακτηριστικά των ιζημάτων. Στοιχεία και γεωχημικές φάσεις ως δείκτες περιβαλλόντων ιζηματογένεσης.
Χημικά χαρακτηριστικά των πετρωμάτων.
Γεωχημικές διεργασίες.
Διεργασίες χημικής αποσάθρωσης.
Διεργασίες χημικής διαγένεσης.
Εδάφη και ιζήματα.
Η γεωχημεία των βαρέων μετάλλων
Προέλευση των βαρέων μετάλλων ( φυσική και ανθρωπογενής)
Συμπεριφορά των μετάλλων στο έδαφος και στα νερά (Αποδέσμευσ-απελευθερωση,προσρόφηση,εκρόφηση,δέσμευση,ακινητοποίηση,ιοντοανταλλαγη, εξαέρωση
Παράγοντες που επιδρούν στη προσρόφηση-εκρόφηση των βαρέων μετάλλων.
Η βιοδιαθεσιμότητα των βαρέων μετάλλων
Η σχέση των βαρέων μετάλλων με τα βιοτικά συστήματα του περιβάλλοντος (Φυτά, άνθρωποι, ζώα)
Θαλάσσια γεωχημεία: Χημική σύσταση του θαλάσσιου νερού. Ισορροπία των διαλυμένων συστατικών του θαλάσσιου νερού. Πηγές εισόδου υλικών στο θαλάσσιο περιβάλλον. Υδάτινη στήλη. Χαρακτηριστικά στρώματα της υδάτινης στήλης. Γεωγραφικές και κατακόρυφες μεταβολές των ιχνοστοιχείων στην υδάτινη στήλη. Αιωρούμενο υλικό. Γεωγραφικές και κατακόρυφες κατανομές. Σύσταση του αιωρούμενου υλικού. Βενθικό στρώμα. Επαναιώρηση των ιζημάτων. Θαλάσσια ιζήματα. Σύσταση, κατηγορίες, πηγές προέλευσης συστατικών. Υδροθερμική δραστηριότητα υδροθερμικά μεταλλοφόρα ιζήματα.
Βιογεωχημεία: βιογεωχημικές διεργασίες στα υδατικά συστήματα. Σημασία του διαλελυμένου οξυγόνου. Οργανική ύλη. Κύκλος του άνθρακα. Παραγωγή και αποικοδόμηση της οργανικής ύλης. Βιογενή στοιχεία και η σημασία τους στην εκτίμηση των περιβαλλοντικών συνθηκών. Κύκλοι των ιχνοστοιχείων. Πετρέλαια, ορυκτοί άνθρακες, χαρακτηριστικά στοιχεία.
Ειδικά ακραία περιβάλλοντα: σημασία της γνώσης των γεωχημικών διεργασιών σε ακραία περιβάλλοντα στη διαχείριση περιβάλλοντος. Μαύρη θάλασσα, λιμνοθάλασσες, περσικός κόλπος, ερυθρά θάλασσα, υποθαλάσσιες υδροθερμικές περιοχές.
Ρύπανση περιβαλλόντων

Τρόπος παράδοσης

Πρόσωπο με πρόσωπο (στην τάξη)

Χρήση τεχνολογιών πληροφορίας & επικοινωνιών

Ηλεκτρονική Παράδοση των Εργαστηριακών Ασκήσεων σε εβδομαδιαία βάση, δύο (2) ημέρες πριν την εκπαιδευτική διαδικασία, ατομικά σε κάθε φοιτητή, μετά από την αρχική εγγραφή του στην ιστοσελίδα τα Εργαστηρίου
Υποστήριξη Μαθησιακής διαδικασίας και Διάχυση του εκπαιδευτικού μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας e_class

Οργάνωση διδασκαλίας

Δραστηριότητα	Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου
Διαλέξεις	2×13=26
Εργαστηριακή άσκηση (13 ασκήσεις) Ασκήσεις διεξαγωγή και υπολογισμός των αποτελεσμάτων (α): Εργαστηριακές ασκήσεις που αφορούν τον σχεδιασμό της γεωχημικής έρευνας, (β) Η λύση των ασκήσεων που αφορούν την εκτίμηση των περιβαλλοντικών συνθηκών σε διάφορα περιβάλλοντα, (γ) Σχεδιασμός και ερμηνεία γεωχημικών χάρτες για τον προσδιορισμό των πηγών ρύπανσης.Ασκήσεις πεδίου και επισκέψεις τεχνικού ενδιαφέροντος	3×13=39
Ασκήσεις Πεδίου σε τεχνικά έργα (ομαδικές εργασίες εξάσκησης)	13
Μελέτη (μη καθοδηγούμενη)	72
Σύνολο μαθήματος	150

Αξιολόγηση φοιτητών

Γλώσσα: Ελληνικά (Αγγλικά για Erasmus)

I) Αξιολόγηση της εργαστηριακής άσκησης

(α) Κάθε άσκηση αναφέρεται πλήρως λύθηκε, διορθώνεται και βαθμολογείται

Η μέση τιμή όλων των ασκήσεων υπολογίζεται.

ΙΙ) Τελική γραπτή εξέταση του μαλακού

Οκτώ από τις 10 ερωτήσεις πρέπει να απαντηθούν συνοπτικά και μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται δύο ερωτήσεις εργαστηρίου.

Προτεινόμενη βιβλιογραφία

Σ. Π. Βαρνάβας, Γεωχημεία, Εκδόσεις Πανεπιστημίου Πατρών 2015
Σ. Π. Βαρνάβας, Εφαρμοσμένη Γεωχημεία, Εκδόσεις Πανεπιστημίου Πατρών 2014
I.K.Kαλαβρουζιώτης, Διαχείριση εδαφικών πόρων και αποβλήτων, Εκδόσεις Τζιόλα, 2015, Θεσσαλονίκη.
Πρ. Κουκουλάκης, Ι. Κ. Καλαβρουζιώτης, Π. Κόκκινος, Γεωχημική συμπεριφορά βαρέων μετάλλων στο περιβάλλον, Εκδόσεις Τζιόλα, 2017, Θεσσαλονίκη.
Σ. Θεοδωρίκας , Γεωχημεία, Αρμός , 2015
R. Chester, Marine Chemistry, Chapman and Hall,1990
W. Salomons and U. Forstner. Metals in the hydrocycle , Springer- Verlag 1984
D.S. Cronan , Underwater minerals, Academic Press, 1980
S. Gerlach, Marine Pollution, Springer- Verlag 1981
U. Forstner, G. Wittmann, Metal pollution in the aquatic environment Springer- Verlag 1981

Πετρογραφία Μαγματικών πετρωμάτων

Γ΄ Eξάμηνο

Σχολή

ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

Τμήμα

ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ

Επίπεδο σπουδών

ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ

Κατηγορία μαθήματος

Υποχρεωτικό

Διδάσκων

Π.-Δ. Κουτσοβίτης Επίκ. Καθηγητής

Κωδικός μαθήματος

GEOL_018

Εξάμηνο σπουδών

3^ο

Τίτλος μαθήματος

Πετρογραφία Μαγματικών πετρωμάτων

Αυτοτελείς διδακτικές δραστηριότητες

Διαλέξεις, Εργαστηριακές ασκήσεις, Εργασία πεδίου

Εβδομαδιαίες ώρες διδασκαλίας

2 (Θ), 2 (Εργ), 2 (Φρ.)

Πιστωτικές μονάδες

Τύπος μαθήματος

Υποβάθρου, Επιστημονικής Περιοχής, Ανάπτυξης Δεξιοτήτων

Προαπαιτούμενα μαθήματα

Φυσική, Χημεία, Εισαγωγή στη Γεωλογία, Ορυκτολογία Ι, ΙΙ

Γλώσσα διδασκαλίας & εξετάσεων

Ελληνικά. Διδασκαλία μπορεί να πραγματοποιηθεί και στα Αγγλικά αν αλλοδαποί φοιτητές παρακολουθούν το μάθημα.

Το μάθημα προσφέρεται σε φοιτητές Erasmus

ΝΑΙ

Ηλεκτρονική σελίδα μαθήματος (url)

Μαθησιακά αποτελέσματα

Με την ολοκλήρωση του μαθήματος ο φοιτητής έχει αναπτύξει τις παρακάτω ικανότητες/προσόντα

Κατανόηση βασικών διεργασιών του μάγματος που λαμβάνουν χώρα στον ανώτερο μανδύα και στο φλοιό της Γης.
Εμπέδωση βασικών ορυκτοπετρογραφικών εννοιών.
Εξοικείωση των φοιτητών με διάφορες μεθόδους ταξινόμησης μαγματικών πετρωμάτων.
Ικανότητα μακροσκοπικής περιγραφής και αναγνώρισης πετρογενετικών ορυκτών.
Ικανότητα μικροσκοπικής περιγραφής και ονοματολογίας μαγματικών πετρωμάτων σε διαγράμματα Streckeisen.
Σύνδεση θεωρητικών γνώσεων με πρακτικές εφαρμογές για τη χρήση τους ως βιομηχανικά ορυκτά και πετρώματα.
Ικανότητα να παρουσιάζει τις γνώσεις και την αντίληψη των σημαντικών δεδομένων, αρχών και θεωριών των μαγματικών πετρωμάτων.

Γενικές Ικανότητες

Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
Αυτόνομη εργασία
Ομαδική εργασία

Περιεχόμενο μαθήματος

Δομή και σύσταση του εσωτερικού της Γης και της Σελήνης- Μετεωρίτες- χαρακτηριστικά γνωρίσματα των πετρωμάτων - μεθοδοι πετρογραφικών προσδιορισμών και έρευνας- πετρογενετικά ορυκτά- κατηγορίες πετρωμάτων- ο κύκλος του μετασχηματισμού των πετρωμάτων- μαγματικά πετρώματα( γενικά περί μάγματος, κλασματική κρυστάλλωση, κατηγορίες μαγματικών πετρωμάτων, μέθοδοι ταξινόμησης τους, διαγράμματα Streckeisen, δομές μαγματικών πετρωμάτων)- ομάδα γρανιτικών πετρωμάτων- ομάδα συηνιτικών- ομάδα διοριτικών και γαββρικών- ομάδα υπερβασικών και οφιολιθικών πετρωμάτων- ομάδα με αστριοειδή- φλεβικά, σπάνια μαγματικά πετρώματα

Τρόπος παράδοσης

Πρόσωπο με πρόσωπο

Χρήση τεχνολογιών πληροφορίας & επικοινωνιών

Παραδόσεις (Power Point), ασκήσεις, ασκήσεις πεδίου, παραδείγματα.

Οργάνωση διδασκαλίας

Δραστηριότητα	Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου
Διαλέξεις	2×13=26
Εργαστηριακές ασκήσεις	2×13=26
Φροντιστήριο	2×13=26
Αυτοτελής μελέτη	72
Σύνολο μαθήματος	150

Αξιολόγηση φοιτητών

Ι. Θεωρία (50% της συνολικής βαθμολογίας)

Τελική Εξέταση: γραπτή, διαβαθμισμένης δυσκολίας, που μπορεί να περιλαμβάνει Δοκιμασία Πολλαπλής Επιλογής, Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης, Ερωτήσεις Ανάπτυξης Δοκιμίων, Προβλήματα-ασκήσεις

ΙΙ. Εργαστήριο (50% της συνολικής βαθμολογίας)

Εργαστηριακή Μελέτη παρασκευασμάτων (λεπτών τομών) πετρωμάτων (25% της συνολικής βαθμολογίας)
Προφορική εξέταση : Μακροσκοπική αναγνώριση ορυκτών και πετρωμάτων(25%)

Προτεινόμενη βιβλιογραφία

Προτεινόμενη Βιβλιογραφία :

Χατζηπαναγιώτου,Κ.Γ. (1985):Πετρογραφία Ι.Πανεπιστήμιο Πατρών.
Raymond,L.A. (1997): Petrology. The study of Igneous Sedimentary Metamorhic Rocks. The MCGraw-Hill Companies, Inc. 2460 Kerper Blvd. Dubuque, IA 52001.

Εφαρμογές της Πληροφορικής στην Γεωλογία

Γ΄ Eξάμηνο

Σχολή

ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

Τμήμα

ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ

Επίπεδο σπουδών

ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ

Κατηγορία μαθήματος

Υποχρεωτικό

Διδάσκων

Δ. Παπούλης, Αναπλ. Καθηγητής, Ι. Ηλιόπουλος, Επίκ.Καθηγητής

Κωδικός μαθήματος

GEO_407

Εξάμηνο σπουδών

3^ο

Τίτλος μαθήματος

Εφαρμογές της Πληροφορικής στην Γεωλογία

Αυτοτελείς διδακτικές δραστηριότητες

Διαλέξεις, Εργαστηριακές ασκήσεις

Εβδομαδιαίες ώρες διδασκαλίας

2 (Θ), 2 (Εργ)

Πιστωτικές μονάδες

Τύπος μαθήματος

Γενικών Γνώσεων, Ανάπτυξης Δεξιοτήτων

Προαπαιτούμενα μαθήματα

ΟΧΙ

Γλώσσα διδασκαλίας & εξετάσεων

Ελληνική.

Το μάθημα προσφέρεται σε φοιτητές Erasmus

ΝΑΙ (στην Αγγλική)

Ηλεκτρονική σελίδα μαθήματος (url)

https://eclass.upatras.gr/courses/GEO320

Μαθησιακά αποτελέσματα

Στο τέλος των παραδόσεων οι φοιτητές θα είναι ικανοί:

Επεξεργάζονται με ευχέρεια αποτελέσματα περιθλασιμετρίας ακτίνων Χ και να προβαίνουν σε ποιοτικό ορυκτολογικό προσδιορισμό χρησιμοποιώντας βάσεις δεδομένων ανάλυσης πρότυπων υλικών.
Επεξεργάζονται πρωτογενή ορυκτολογικά και πετρολογικά δεδομένα και να τα ταξινομούν χρησιμοποιώντας έτοιμα διαγράμματα ή κατασκευάζοντας νέα (δυαδικά, τριγωνικά, αραχνογραφήματα, κ.α.).
Χρησιμοποιούν και να επεξεργάζονται ψηφιακές εικόνες ορυκτολογικού και πετρολογικού υλικού από λεπτές ή στιλπνές τομές για τον προσδιορισμό της ποσοστιαίας αναλογίας ορυκτολογικών συστατικών και τον ποσοτικό προσδιορισμό μορφολογικών και ιστολογικών τους χαρακτηριστικών.

Στο τέλος των παραδόσεων οι φοιτητές θα έχουν επιπλέον αναπτύξει τις ακόλουθες δεξιότητες:

Εξοικείωση με την επεξεργασία αποτελεσμάτων ανάλυσης περιθλασιμετρίας ακτίνων Χ και της αξιολόγησής τους μέσω εξειδικευμένων βάσεων δεδομένων (βάσεις δεδομένων PDF της ICDD)
Εξοικείωση με τη διαχείριση πρωτογενών ορυκτολογικών και πετρολογικών δεδομένων με σκοπό την ταξινόμηση και το χαρακτηρισμό τους

Γενικές Ικανότητες

Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
Αυτόνομη εργασία

Περιεχόμενο μαθήματος

Θεωρία και Εργαστηριακέ Ασκήσεις
Αξιολόγηση αποτελεσμάτων περιθλασιμετρίας ακτίνων Χ με τη χρήση εξειδικευμένου λογισμικού πακέτου και των σχετικών βάσεων δεδομένων.
Χρήση εξειδικευμένου λογισμικού πακέτου για την διαχείριση και επεξεργασία πρωτογενών ορυκτολογικών και πετρολογικών δεδομένων.
Χρήση λογισμικού επεξεργασίας φηφιακής εικόνας, ανοικτού κώδικα (πλατφόρμα Java) για την ποιοτική και ποσοτική επεξεργασία ορυκτολογικών και ιστολογικών χαρακτηριστικών ορυκτολογικού και πετρολογικού υλικού.

Τρόπος παράδοσης

Πρόσωπο με πρόσωπο

Χρήση τεχνολογιών πληροφορίας & επικοινωνιών

Θεωρία:

Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
Επικοινωνία με τη χρήση της πλατφόρμας e-class.
Ψηφιακή διάθεση όλων των διαλέξεων και των εργαστηριακών ασκήσεων

Εργαστηριακή άσκηση:

Χρήση λογισμικών για την ορυκτολογική ανάλυση, αποτίμηση, επεξεργασία και αξιολόγηση των ορυκτών πρώτων υλών

Οργάνωση διδασκαλίας

Δραστηριότητα	Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου
Διαλέξεις Θεωρίας	2×13=26
Εργαστηριακές ασκήσεις	2×13=26
Αυτοτελής μελέτη	48
Σύνολο μαθήματος	100

Αξιολόγηση φοιτητών

Γλώσσα Αξιολόγησης: Ελληνική

Ι. Θεωρία (50% της συνολικής βαθμολογίας)

Τελική Εξέταση: γραπτή, διαβαθμισμένης δυσκολίας, που μπορεί να περιλαμβάνει Δοκιμασία Πολλαπλής Επιλογής, Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης, Ερωτήσεις Ανάπτυξης Δοκιμίων, Προβλήματα-ασκήσεις

ΙΙ. Εργαστήριο (50% της συνολικής βαθμολογίας)

Προφορική εξέταση: Προσδιορίζεται η ικανότητα των φοιτητών να διαχειριστούν πρωτογενή ορυκτολογικά και πετρολογικά δεδομένα μέσω της χρήσης των εξειδικευμένων λογισμικών πακέτων

Η ποσόστωση της βαθμολογία ισχύει μόνο στην περίπτωση που ο φοιτητής εξασφαλίζει το βαθμό βάσης ‘5’ στην τελική γραπτή εξέταση.

Βαθμολογική κλίμακα: 1 έως 10. Ελάχιστος βαθμός επιτυχίας: 5.

Βαθμοί <3 αντιστοιχούν σε βαθμό ECTS F.

Βαθμός 4 αντιστοιχεί σε βαθμό ECTS FX.

Για τους επιτυχημένους βαθμούς υπάρχει η εξής αντιστοιχία:

5 <-> E, 6 <-> D, 7 <-> C, 8 <-> Β and >9 <-> A

Προτεινόμενη βιβλιογραφία

Εκτυπωμένο υλικό των διαλέξεων
Τμήματα του περιεχομένου των οδηγιών χρήσης των διαφόρων λογισμικών πακέτων

-Συναφή επιστημονικά περιοδικά:

Computers & Geosciences (Elsevier)

Μετεωρολογία - Κλιματολογία

Επιλογής Γ' Εξάμηνο

Σχολή

ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

Τμήμα

ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ

Επίπεδο σπουδών

ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ

Κατηγορία μαθήματος

ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟ ΕΠΙΛΟΓΗΣ

Διδάσκων

Μέλος ΔΕΠ Τμ. Φυσικής

Κωδικός μαθήματος

GEOL_025

Εξάμηνο σπουδών

3^ο

Τίτλος μαθήματος

ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΑ - ΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑ

Αυτοτελείς διδακτικές δραστηριότητες

Διαλέξεις και εργαστήριο

Εβδομαδιαίες ώρες διδασκαλίας

2(Θ), 1 (Εργ)

Πιστωτικές μονάδες

Τύπος μαθήματος

Επιστημονικής Περιοχής και Ανάπτυξης Δεξιοτήτων

Προαπαιτούμενα μαθήματα

Συνιστώμενη προαπαιτούμενη γνώση: Οι φοιτητές θα πρέπει να έχουν τουλάχιστον βασικές γνώσεις Ρευστομηχανικής, Θερμοδυναμικής, Ηλεκτρομαγνητισμού, Διαφορικού και Ολοκληρωτικού Λογισμού καθώς και βασικές προγραμματιστικές δεξιότητες.

Γλώσσα διδασκαλίας & εξετάσεων

Ελληνική

Το μάθημα προσφέρεται σε φοιτητές Erasmus

ΝΑΙ

Ηλεκτρονική σελίδα μαθήματος (url)

https://eclass.upatras.gr/courses/PHY1923/

Μαθησιακά αποτελέσματα

Στο τέλος αυτού του μαθήματος ο φοιτητής μπορεί να:

αναγνωρίζει τα δομικά χαρακτηριστικά του ατμοσφαιρικού περιβάλλοντος και τους φυσικούς νόμους οι οποίοι καθορίζουν τη συμπεριφορά του
εφαρμόζει τις αρχές της φυσικής στην επεξήγηση συνήθων μετεωρολογικών φαινομένων καθώς και προβλημάτων αιχμής στην ατμόσφαιρα, τη μετεωρολογία και την κλιματολογία
επιδεικνύει γνώση και κατανόηση των ουσιωδών δεδομένων, εννοιών, αρχών και θεωριών που σχετίζονται με την ατμόσφαιρα, τα συστατικά της και τα φαινόμενα που λαμβάνουν χώρα σε αυτήν
εφαρμόζει αυτή τη γνώση και κατανόηση στη λύση ποιοτικών και ποσοτικών προβλημάτων που σχετίζονται με τα περιεχόμενα του μαθήματος
κατέχει τη γνωστική βάση και εμπειρία για την πιθανή μελλοντική του ενασχόληση με μαθήματα επιλογής που εμβαθύνουν στη Φυσική της Ατμόσφαιρας, στη Μετεωρολογία, στην Κλιματολογία και στην Ατμοσφαιρική Ρύπανση
αλληλεπιδρά με άλλους σε προβλήματα φυσικής της ατμόσφαιρας ή διεπιστημονικής φύσης

Γενικές Ικανότητες

Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
Λήψη αποφάσεων
Αυτόνομη εργασία
Ομαδική εργασία
Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
Παράγωγή νέων ερευνητικών ιδεών
Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

Περιεχόμενο μαθήματος

1 Η Ατμόσφαιρα της Γης

Εισαγωγικές έννοιες, μέγεθος της ατμόσφαιρας, σύσταση κατώτερης ατμόσφαιρας
Ηλιακή και γήινη ακτινοβολία, θερμοκρασία και πίεση της ατμόσφαιρας, γεωδυναμικό, απλά ατμοσφαιρικά μοντέλα
Οι υδρατμοί στην ατμόσφαιρα

2 Θερμοδυναμική της Ατμόσφαιρας

Καταστατική εξίσωση, θερμοδυναμικά αξιώματα, θερμοδυναμικές μεταβολές στην ατμόσφαιρα
Στατική της ατμόσφαιρας, κριτήρια ευστάθειας (θερμοβαθμίδα, δυνητική θερμοκρασία, ενέργεια)

3 Φυσική των νεφών

Συμπύκνωση των υδρατμών, ταξινόμηση των νεφών, θεωρίες σχηματισμού της βροχής

4 Δυναμική της Ατμόσφαιρας

Δυνάμεις που καθορίζουν την κίνηση, εξισώσεις κίνησης, άνεμοι συνοπτικής κλίμακας, κίνηση ανέμου στο οριακό στρώμα, θερμική κυκλοφορία
Γενική κυκλοφορία της ατμόσφαιρας, άνεμοι στην επιφάνεια του πλανήτη, άνεμοι στην τροπόσφαιρα – Δακτύλιοι Ηadley, μακρά κύματα στην τροπόσφαιρα (κύματα Rossby)

5 Καιρικά Συστήματα

Αέριες μάζες, μέτωπα, υφέσεις – αντικυλώνες
Κυκλογέννεση

6 Δυναμική του Κλίματος

Κλιματική ταξινόμηση, κλιματικές μεταβολές, κλιματική ισορροπία, κλιματική ευαισθησία και μηχανισμοί ανάδρασης
Κλιματική αλλαγή – κλιματικά μοντέλα

Τρόπος παράδοσης

Πρόσωπο με πρόσωπο (στην τάξη)

Χρήση τεχνολογιών πληροφορίας & επικοινωνιών

Παραδόσεις με παρουσιάσεις ηλεκτρονικών διαφανειών, φροντιστήρια με υποδειγματική επίλυση προβλημάτων, επίλυση ασκήσεων κρίσης από τους φοιτητές κατά τη διάρκεια των παραδόσεων, διάχυση του εκπαιδευτικού μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας eClass

Οργάνωση διδασκαλίας

Δραστηριότητα	Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου
Διαλέξεις	26
Εργαστηριακές ασκήσεις	13
Επίλυση προτεινόμενων ασκήσεων	26
Μη καθοδηγούμενη μελέτη	32
Τελική εξέταση	3
Σύνολο μαθήματος	100

Αξιολόγηση φοιτητών

Γλώσσα Αξιολόγησης: Ελληνική

Γλώσσα Αξιολόγησης για Φοιτητές Erasmus: Αγγλική

Μέθοδοι Αξιολόγησης

Γραπτή τελική εξέταση (90% του τελικού βαθμού) που περιλαμβάνει:
Ερωτήσεις κατανόησης της θεωρίας
Επίλυση ασκήσεων και προβλημάτων
Εβδομαδιαία τεστ διάρκειας 10’ με ερωτήσεις κρίσεως σύντομης απάντησης (10% του τελικού βαθμού)
Μικρότερος προβιβάσιμος βαθμός: 5
Μέγιστος προβιβάσιμος βαθμός: 10

Προτεινόμενη βιβλιογραφία

Μαθήματα Μετεωρολογίας και Κλιματολογίας, Α. Α. Φλόκα, Εκδόσεις Ζήτη, Θεσσαλονίκη, 1994.
Μαθήματα Γενικής Μετεωρολογίας, Τ. Ι. Μακρογιάννη, Χ. Σ. Σαχσαμάνογλου, Εκδόσεις Χαρις, Θεσσαλονίκη, 2004.
Γενική Μετεωρολογία, Χ. Σ. Σαχσαμάνογλου, Τ. Ι. Μακρογιάννη, Εκδόσεις Ζήτη, Θεσσαλονίκη, 1998.
Εισαγωγή στη Φυσική της Ατμόσφαιρας και την Κλιματική Αλλαγή, Π. Κατσαφάδος, Η. Μαυροματίδης, Εκδόσεις Κάλλιπος, 2015.
Atmospheric Science: An Introductory Survey, J.M. Wallace, P.V. Hobbs, Academic Press, London, 2006.
Meteorology for Scientists and Engineers, R. Stull, University of British Columbia, 2011