Τμήμα Γεωλογίας

Πετρολογία Μαγματικών και Μεταμορφωμένων Πετρωμάτων

Ε' Εξάμηνο

Σχολή  ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ
Τμήμα  ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ
Επίπεδο σπουδών  ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ
Κατηγορία μαθήματος  Υποχρεωτικό
Διδάσκων  Ι. Ηλιόπουλος, Καθηγητής
Κωδικός μαθήματος  GEOL_035
Εξάμηνο σπουδών  5ο
Τίτλος μαθήματος  Πετρολογία Μαγματικών και Μεταμορφωμένων Πετρωμάτων
Αυτοτελείς διδακτικές δραστηριότητες  Διαλέξεις, Φροντιστηριακές Ασκήσεις, Εργαστηριακές Ασκήσεις
Εβδομαδιαίες ώρες διδασκαλίας  2 (Θ), 2 (Ε), 1 (Φ)
Πιστωτικές μονάδες  6
Τύπος μαθήματος  Υποβάθρου, Επιστημονικής Περιοχής, Ανάπτυξης Δεξιοτήτων
Προαπαιτούμενα μαθήματα Για την καλύτερη κατανόηση του μαθήματος θα ήταν σκόπιμο οι φοιτητές να έχουν παρακολουθήσει πρώτα τα εξής μαθήματα: Φυσική, Χημεία, Ορυκτολογία Ι, Ορυκτολογία ΙΙ, Πετρογραφία Ι, Πετρογραφία ΙΙ
Γλώσσα διδασκαλίας & εξετάσεων Ελληνικά. Δύναται να προσφέρεται και στην αγγλική γλώσσα εάν υπάρχουν διδασκόμενοι  της αλλοδαπής.
Το μάθημα προσφέρεται σε φοιτητές Erasmus  Ναι (στην Αγγλική)
Ηλεκτρονική σελίδα μαθήματος (url)  https://eclass.upatras.gr/courses/GEO308/
Μαθησιακά αποτελέσματα

Με την ολοκλήρωση της διδασκαλίας του μαθήματος οι φοιτητές θα είναι ικανοί να:

  1. αναγνωρίσουν ορυκτολογικές παραγενέσεις και ιστολογικά χαρακτηριστικά σε μαγματικά και μεταμορφωμένα πετρώματα
  2. εφαρμόσουν τους νόμους της θερμοδυναμικής και να αξιολογήσουν την θερμοδυναμική ισορροπία μαγματικών και μεταμορφωμένων χημικών συστημάτων.
  3. ερμηνεύσουν τη γένεση των μαγματικών πετρωμάτων (γρανιτών, βασαλτών, κ.α.) μέσω της χρήσης δυαδικών και τριαδικών συστημάτων φάσεων.
  4. Προσδιορίσουν τις αντιδράσεις, τις συνθήκες μεταμόρφωσης και την διαδρομή P-T-t μεταμορφωμένων πετρωμάτων μέσω της χρήσης συστασιακών διαγραμμάτων φάσεων και πετρογενετικών δικτύων.

 Με την ολοκλήρωση της διδασκαλίας του μαθήματος οι φοιτητές θα έχουν αναπτύξει τις ακόλουθες δεξιότητες:

  1. Ικανότητα να επιδείξουν τη γνώση και την κατανόηση κρίσιμων διαδικασιών, εννοιών, αρχών και θεωριών που διέπουν τον σχηματισμό των μαγματικών και μεταμορφωμένων πετρωμάτων.
  2. Ικανότητα κατασκευής και χρήσης γεωχημικών διαγραμμάτων για πετρολογικές ερμηνείες
  3. Ανάπτυξη δεξιοτήτων απαραίτητων για την αναγνώριση και ερμηνεία κρίσιμων ορυκτολογικών παραγενέσεων και ιστολογικών χαρακτηριστικών.
  4. Ικανότητα εφαρμογής της αποκτηθείσας γνώσης για την ερμηνεία των διαδικασιών που επιφέρουν χημικές/ορυκτολογικές διαφοροποιήσεις των μαγματικών και μεταμορφωμένων πετρωμάτων.
  5. Ικανότητα τοποθέτησης των πετρογενετικών διεργασιών στο πλαίσιο της θεωρίας των λιθοσφαιρικών πλακών
Γενικές Ικανότητες
  • Επιλέξτε από τα προηγούμενα
  • Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
  • Αυτόνομη εργασία
  • Ομαδική εργασία
Περιεχόμενο μαθήματος

ΜΕΡΟΣ  Α΄ ΜΑΓΜΑΤΙΚΗ ΠΕΤΡΟΛΟΓΙΑ

Θεωρητική Προσέγγιση:

Προέλευση των στοιχείων και ορυκτών στο σύμπαν. Βασικές πετρολογικές έννοιες. Μελέτη του μανδύα της Γης. Ταξινόμηση μαγματικών πετρωμάτων. Θεμελιώδεις  έννοιες  θερμοδυναμικής. Διαγράμματα φάσεων ενός δυο και τριών συστατικών, ο κανόνας των φάσεων. Ισορροπίες υγρού-κρυστάλλων στα μαγματικά συστήματα. Διεργασίες παραγωγής και εξέλιξης μάγματος. Βασάλτες-Γρανίτες. Γεωχημικές διεργασίες στα μαγματικά πετρώματα. Μοντέλα μαγματικής εξέλιξης. Διεργασίες μανδυακής μετασωμάτωσης. Περιβάλλοντα μαγματισμού.

Εργαστηριακή Εξάσκηση:

Στην αρχή του εξαμήνου, κάθε φοιτητής χρεώνεται την ατομική του συλλογή μαγματικών πετρωμάτων και ένα πετρογραφικό μικροσκόπιο. Μετά την ολοκλήρωση των ασκήσεων Α΄ Μέρους (Μαγματικά Πετρολογία), ο φοιτητής παραδίδει τα αποτελέσματα της εργασίας του ως «Εργαστηριακή Μελέτη Μαγματικών Πετρωμάτων».

ΑΣΚΗΣΗ Α1: Ανασκόπηση μαγματικών ιστών, ταξινόμηση μαγματικών πετρωμάτων.

ΑΣΚΗΣΗ Α2: Εφαρμογή βασικών αρχών θερμοδυναμικής - Διαγράμματα φάσεων δυο συστατικών.

ΑΣΚΗΣΗ Α3: Μελέτη διαγραμμάτων φάσεων δυο συστατικών με ασύμφωνη τήξη.

ΑΣΚΗΣΗ Α4: Μελέτη διαγραμμάτων φάσεων τριών συστατικών

ΑΣΚΗΣΕΙΣ Α5-Α6: Γεωχημικές διαδικασίες στα μαγματικά πετρώματα - Διεργασίες παραγωγής μαγμάτων.

ΜΕΡΟΣ  Β΄ ΠΕΤΡΟΛΟΓΙΑ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΜΕΝΩΝ

Θεωρητική Προσέγγιση:

Φυσικές και χημικές διεργασίες της μεταμόρφωσης. Ζώνες, ισόβαθμοι και φάσεις μεταμόρφωσης. Χημειογραφική αναπαράσταση των ορυκτολογικών παραγενέσεων. Συστασιακά διαγράμματα, αντιδράσεις και πετρογενετικά δίκτυα μεταμορφωμένων πετρωμάτων των σειρών φάσεων χαμηλών, μετρίων και υψηλών πιέσεων. Γεωθερμοβαρομετρία και Ρ-Τ-t διαδρομές μεταμορφωμένων πετρωμάτων. Μεταμόρφωση και θεωρία των τεκτονικών πλακών

Εργαστηριακή Εξάσκηση:

Για τις ασκήσεις του Β΄ Μέρους (Μεταμορφωμένα Πετρώματα), ο φοιτητής παραδίδει τις απαντήσεις του στα προβλήματα που του δίδονται προς επεξεργασία, στο τέλος κάθε άσκησης.

ΑΣΚΗΣΗ Β1: Μικροϊστολογικά χαρακτηριστικά μεταμορφωμένων πετρωμάτων.

ΑΣΚΗΣΗ Β2: Χαρακτηριστικές παραγενέσεις μεταμορφικών ζωνών και φάσεων.

ΑΣΚΗΣΗ Β3: Κατασκευή και χρήση διαγραμμάτων ACF, AKF  και AFM.

ΑΣΚΗΣΗ Β4: Προσδιορισμός του βαθμού μεταμόρφωσης πετρωμάτων διαφορετικών συστάσεων από περιοχές που έχουν υποστεί μεταμόρφωση τύπου πολύ χαμηλού βαθμού μεταμόρφωσης και θερμικής μεταμόρφωσην.

ΑΣΚΗΣΗ Β5: Προσδιορισμός του βαθμού μεταμόρφωσης πετρωμάτων διαφορετικών συστάσεων από περιοχές που έχουν υποστεί μεταμόρφωση τύπου μετρίων πιέσεων (τύπου Barrow).

ΑΣΚΗΣΗ Β6: Προσδιορισμός του βαθμού μεταμόρφωσης πετρωμάτων διαφορετικών συστάσεων από περιοχές που έχουν υποστεί μεταμόρφωση τύπου υψηλών πιέσεων.

ΑΣΚΗΣΗ Β7: Προσδιορισμός των συνθηκών Ρ-Τ ισορροπίας των πετρωμάτων με χρήση επιλεγμένων αντιδράσεων
Τρόπος παράδοσης
  • Πρόσωπο με πρόσωπο
  • Το σύνολο του μαθήματος (διαλέξεις, εργαστήρια, φρονιστήριο) είναι διαθέσιμο σε βιντεοσκοπημένη μορφή και ελεύθερα προσβάσιμο από όλους μέσα από  την πλατρφόρμα Ανοικτά Μαθήματα.
Χρήση τεχνολογιών πληροφορίας & επικοινωνιών

Θεωρία:

  • Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
  • Επικοινωνία με τη χρήση της πλατφόρμας e-class.
  • Ψηφιακή διάθεση όλων των διαλέξεων και των εργαστηριακών ασκήσεων μέσω της πλατφόρμας των ΑΝΟΙΚΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ

Εργαστηριακή άσκηση:

  • Χρήση λογισμικών τηλεδιάσκεψης (skype, hangouts) για την online εκπαίδευση φοιτητών στο μικροσκόπιο
Οργάνωση διδασκαλίας  
Δραστηριότητα Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου
 Διαλέξεις 2x13=26 
 Εργαστηριακή Άσκηση (υποχρεωτική) με ανάλυση παρασκευασμάτων λεπτών τομών πετρωμάτων με χρήση πολωτικού μικροσκοπίου και  2x13=26
Φροντιστήριο για την μελέτη των χαρτοασκήσεων και των λεπτών τομών 1x13=13
Xαρτοασκήσεις με χρήση πετρολογικών διαγραμμάτων φάσεων 1x13=13
Αυτοτελής μελέτη, προετοιμασία και μελέτη  με τη βοήθεια ΑΝΟΙΚΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ με βιντεοσκοπημένες διαλέξεις και εργαστήρακές ασκήσεις 4x13=52
Μελέτη Σαββατοκύριακο 2x13=26
Εβδομάδα προετοιμασίας εξετάσεων + 2 εβδομάδες διακοπών 4x3=12
 Σύνολο μαθήματος  168
 Αξιολόγηση φοιτητών

Γλώσσα Αξιολόγησης: Ελληνική

Ι. Θεωρία (50% της συνολικής βαθμολογίας): Παρέχονται δύο επιλογές όπως διευκρινίζεται παρακάτω:

Ια. Ενδιάμεση εξέταση

  • 1η Τμηματική Εξέταση (25% της συνολικής βαθμολογίας): γραπτή, διαβαθμισμένης δυσκολίας, που μπορεί να περιλαμβάνει Δοκιμασία Πολλαπλής Επιλογής, Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης, Ερωτήσεις Ανάπτυξης Δοκιμίων, Προβλήματα-ασκήσεις
  • 2η Τμηματική Εξέταση (25% της συνολικής βαθμολογίας): γραπτή, διαβαθμισμένης δυσκολίας, που μπορεί να περιλαμβάνει Δοκιμασία Πολλαπλής Επιλογής, Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης, Ερωτήσεις Ανάπτυξης Δοκιμίων, Προβλήματα-ασκήσεις

Ιβ. Τελική εξέταση

  • Γραπτή Εξέταση (50% της συνολικής βαθμολογίας): διαβαθμισμένης δυσκολίας, που μπορεί να περιλαμβάνει Δοκιμασία Πολλαπλής Επιλογής, Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης, Ερωτήσεις Ανάπτυξης Δοκιμίων, Προβλήματα-ασκήσεις

ΙΙ. Εργαστήριο (30% της συνολικής βαθμολογίας). Παρέχονται δύο επιλογές όπως διευκρινίζεται παρακάτω:

ΙΙα. Ενδιάμεση εξέταση

  • 1η Εργαστηριακή Μελέτη παρασκευασμάτων (λεπτών τομών) μαγματικών πετρωμάτων (15% της συνολικής βαθμολογίας)
  • 2η Εργαστηριακή Μελέτη παρασκευασμάτων (λεπτών τομών) μεταμορφωμένων πετρωμάτων (15% της συνολικής βαθμολογίας)

ΙΙβ. Τελική εξέταση

  • Εργαστηριακή Μελέτη παρασκευασμάτων (λεπτών τομών) μαγματικών και μεταμορφωμένων πετρωμάτων (30% της συνολικής βαθμολογίας)

ΙΙΙ. Προφορική εξέταση (20% της συνολικής βαθμολογίας). Πραγματοποιείται αποκλειστικά κατά την εξεταστική περίοδο

  • Προφορική εξέταση με τη χρήση πετρογραφικού μικροσκοπίου

Η ποσόστωση της βαθμολογία ισχύει μόνο στην περίπτωση που ο φοιτητής εξασφαλίζει το βαθμό βάσης ‘5’ στην εξέταση καθενός εκ των θεωρητικού και εργαστηριακού τμήματος της εξέτασης.

Και τα τρία επίπεδα εξέτασης είναι υποχρεωτικά για κάθε φοιτήτρια/τή.

Βαθμολογική κλίμακα: 1 έως 10. Ελάχιστος βαθμός επιτυχίας: 5.

Βαθμοί <3 αντιστοιχούν σε βαθμό ECTS F.

Βαθμός 4 αντιστοιχεί σε βαθμό ECTS FX.

Για τους επιτυχημένους βαθμούς υπάρχει η εξής αντιστοιχία:

5 <-> E, 6 <-> D, 7 <-> C, 8 <-> Β and >9 <-> A
Προτεινόμενη βιβλιογραφία  
  1. «Πετρολογία Μεταμορφωμένων», Καταγάς, Χ., 2017, Πανεπιστημιακές Σημειώσεις, Πανεπιστήμιο Πατρών.
  2. «Mαγματική Πετρολογία», Κοτοπούλη, Κ.Ν. 2009, Πανεπιστημιακές Σημειώσεις, Πανεπιστήμιο Πατρών.
  3. «Igneous and Metamorphic Petrology», M. Best, 2003, Blackwell Publishing.
  4. «An introduction to Igneous and Metamorphic Petrology», J.D. Winter,2001, Pentice Hall.
  5. «An Introduction to Metamorphic Petrology», B.W.D. Yardley, 1989, Longman/Wiley.
  6. «Igneous and Metamorphic Rocks Under the Microscope: Classification, Textures, Microstructures and Mineral Preferred Orientation», D. Shelley, 1992, Springer.

-Συναφή επιστημονικά περιοδικά:

  1. Journal of Petrology
  2. Metamorphic Geology

Γεωλογική Χαρτογράφηση Ιζηματογενών Πετρωμάτων

Ε' Εξάμηνο

Σχολή  ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ
Τμήμα  ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ
Επίπεδο σπουδών  ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ
Κατηγορία μαθήματος  Υποχρεωτικό
Διδάσκων  Π. Ξυπολιάς, Καθηγητής, Σ. Κοκκάλας, Καθηγητής, Π. Αβραμίδης, Αναπλ. Καθηγητής
Κωδικός μαθήματος  GEOL_034
Εξάμηνο σπουδών  5o
Τίτλος μαθήματος  Γεωλογική Χαρτογράφηση Ιζηματογενών Πετρωμάτων
Αυτοτελείς διδακτικές δραστηριότητες  Θεωρία, Εργαστηριακές ασκήσεις
Εβδομαδιαίες ώρες διδασκαλίας  1(Θ), 2(ΕΡΓ)
Πιστωτικές μονάδες  4
Τύπος μαθήματος  Γενικών Γνώσεων / Ανάπτυξης Δεξιοτήτων
Προαπαιτούμενα μαθήματα  ΟΧΙ
Γλώσσα διδασκαλίας & εξετάσεων  Ελληνική
Το μάθημα προσφέρεται σε φοιτητές Erasmus  ΟΧΙ
Ηλεκτρονική σελίδα μαθήματος (url)  
Μαθησιακά αποτελέσματα

Το μάθημα απευθύνεται σε προπτυχιακούς φοιτητές που γνωρίζουν και κατανοούν τα βασικά αντικείμενα της Γεωλογίας. Στόχος του μαθήματος είναι ο φοιτητής να αποκτήσει γνώσεις και δεξιότητες στην Γεωλογική Χαρτογράφηση Ιζηματογενών Πετρωμάτων.

Ο φοιτητής με την επιτυχημένη ολοκλήρωση του μαθήματος θα είναι σε θέση:

  • Να γνωρίζει και να κατανοεί τις πληροφορίες που αποτυπώνουν οι γεωλογικοί χάρτες σε περιοχές ιζηματογενών πετρωμάτων
  • Να γνωρίζει και να κατανοεί τις μεθόδους γεωλογικής χαρτογράφησης σε περιοχές ιζηματογενών πετρωμάτων
  • Να υπολογίζει με γεωμετρικές μεθόδους τον προσανατολισμό και το πάχος γεωλογικών στρωμάτων
  • Να συνθέτει και να σχεδιάζει δομικούς χάρτες σε περιοχές ιζηματογενών πετρωμάτων
  • Να συνθέτει απλούς γεωλογικούς χάρτες και γεωλογικές τομές σε περιοχές ομόρροπα κεκλιμένων ακολουθιών
  • Να κατασκευάζει γεωλογικές τομές σε περιοχές στρωματογραφικών ασυμφωνιών
  • Να κατασκευάζει γεωλογικές τομές σε περιοχές ήπια πτυχωμένων ακολουθιών
  • Να κατασκευάζει γεωλογικές τομές σε περιοχές ήπια ρηγματομένων ακολουθιών
  • Να συνθέτει τη στρωματογραφική διάθρωση μιας περιοχής με βάση το γεωλογικό χάρτη και τις γεωλογικές τομές
Γενικές Ικανότητες
  • Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών,
  • Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις,
  • Αυτόνομη εργασία,
  • Ομαδική εργασία,
  • Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον,
  • Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης.
Περιεχόμενο μαθήματος

Το περιεχόμενο του μαθήματος περιλαμβάνει τα ακόλουθα:

  • Εφαρμογές της γεωλογικής χαρτογράφησης
  • Βασικές έννοιες θεματικής χαρτογράφησης
  • Τεχνικές προσανατολισμού και πλοήγησης με χρήση τοπογραφικού χάρτη και πυξίδας.
  • Βασικές έννοιες στη χαρτογράφηση ιζηματογενών πετρωμάτων
  • Μέθοδοι χαρτογράφησης ιζηματογενών πετρωμάτων
  • Γεωμετρικοί υπολογισμοί σε τρείς διαστάσεις
  • Προβολές των ιστολογικών στοιχείων των πετρωμάτων στο γεωλογικό χάρτη
  • Δομικοί χάρτες
  • Ανάλυση και ερμηνείας σε περιοχές ομόρροπα κεκλιμένων ιζηματογενών ακολουθιών
  • Ανάλυση και ερμηνείας σε περιοχές στρωματογραφικών ασυμφωνιών
  • Ανάλυση σε περιοχές ήπια πτυχωμένων ιζηματογενών ακολουθιών
  • Ανάλυση σε περιοχές ήπια ρηγματομένων ιζηματογενών ακολουθιών
Τρόπος παράδοσης  Πρόσωπο με πρόσωπο στην αίθουσα διδασκαλίας
Χρήση τεχνολογιών πληροφορίας & επικοινωνιών Υποστήριξη Μαθησιακής διαδικασίας μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας e-class, και λογισμικού για αποτύπωση τρισδιάστατων εικόνων επιφανείας (Google earth, Kolor Panotour viewer etc.)
Οργάνωση διδασκαλίας  
Δραστηριότητα Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου
Θεωρία  1×13=13
Εργαστηριακή Άσκηση  2×13=26
Επίλυση ασκήσεων και συγγραφή εργασιών 3 ×13 = 39
Μελέτη (μη καθοδηγούμενη) 30
 Σύνολο μαθήματος  108
 Αξιολόγηση φοιτητών Η αξιολόγηση γίνεται με γραπτές εξετάσεις στο τέλος του εξαμήνου καθώς και με προαιρετικές εξετάσεις προόδου στο μέσο του εξαμήνου. Οι εξετάσεις μπορούν να περιλαμβάνουν ερωτήματα πολλαπλών επιλογών, ερωτήσεις βραχείας απάντησης, ερωτήσεις ανάπτυξης θέματος, ερωτήσεις κρίσεως και επίλυση ασκήσεων (20% θεωρεία, 80% ασκήσεις).
Προτεινόμενη βιβλιογραφία  
  1. Σημειώσεις Μαθήματος Θεωρίας και Εργαστηρίου που παρέχονται σε pdf μέσω e-class.
  2. Ξυπολιάς Π. 2009. Αζιμουθιακές προβολές στην Τεκτονική Γεωλογία. Εκδόσεις ΣΥΜΜΕΤΡΙΑ, σελ. 197.
  3. Barnes, J. W., Lisle, R. 2004. Basic Geological Mapping. John Wiley & Sons publ., pp. 184.
  4. Bennison, G.M. 1990. An Introduction to Geological Structures and Maps. Chapman & Hall, Inc, pp. 76

 

Τεχνική Σεισμολογία

Επιλογής Ε' Εξάμηνο

Σχολή  ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ
Τμήμα  ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ
Επίπεδο σπουδών  ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ
Κατηγορία μαθήματος  Υποχρεωτικό επιλογής
Διδάσκων  Ε. Σώκος, Αναπλ. Καθηγητής, Α. Σερπετσιδάκη ΕΔΙΠ
Κωδικός μαθήματος Geol_043
Εξάμηνο σπουδών  5ο
Τίτλος μαθήματος  Τεχνική Σεισμολογία
Αυτοτελείς διδακτικές δραστηριότητες  Διαλέξεις και Εργαστηριακές Ασκήσεις
Εβδομαδιαίες ώρες διδασκαλίας  2 (Θ) , 2 (ΕΡΓ)
Πιστωτικές μονάδες  4
Τύπος μαθήματος  Επιστημονικής Περιοχής, Ανάπτυξης Δεξιοτήτων
Προαπαιτούμενα μαθήματα  Σεισμολογία
Γλώσσα διδασκαλίας & εξετάσεων  Ελληνική
Το μάθημα προσφέρεται σε φοιτητές Erasmus  ΝΑΙ (στην Αγγλική)
Ηλεκτρονική σελίδα μαθήματος (url)  https://eclass.upatras.gr/courses/GEO342/
Μαθησιακά αποτελέσματα

Το μάθημα προσφέρει την απόκτηση θεμελιωδών γνώσεων Τεχνικής Σεισμολογίας και βοηθά τον φοιτητή να κατανοήσει έννοιες της Τεχνικής Σεισμολογίας, όπως η σεισμική επικινδυνότητα, ο σεισμικός κίνδυνος, η εδαφική απόκριση κα.

Γνώσεις

  • Στόχος του μαθήματος είναι η κατανόηση των μεθόδων μέσω των οποίων η Σεισμολογία συμβάλει στην έρευνα και στη μείωση των επιπτώσεων των σεισμών στο δομημένο περιβάλλον.
  • Μέσω του μαθήματος οι φοιτητές εμβαθύνουν τη γνώση τους σχετικά με τις σύγχρονες τεχνικές και μεθοδολογίες με τις οποίες η σεισμολογική έρευνα βρίσκει εφαρμογή στους τομείς του αντισεισμικού σχεδιασμού, της πρόληψης και της ελαχιστοποίησης των επιπτώσεων στο δομημένο περιβάλλον και τις κατασκευές ειδικού ενδιαφέροντος.

Δεξιότητες

  • Εφαρμογή των γνώσεων στην κατανόηση/επίλυση προβλημάτων τεχνικής σεισμολογίας
  • Εφαρμογή των γνώσεων στην επιλογή της κατάλληλης μεθόδου ή συνδυασμού μεθόδων
  • Βασικές δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων τεχνικής σεισμολογίας μέσω ανάλυσης δεδομένων.

Ικανότητες

  • Ικανότητα να ερμηνεύει πειραματικά δεδομένα και να αναγνωρίζει προβλήματα
  • Ικανότητα να εφαρμόζει τη γνώση και κατανόηση των ουσιωδών εννοιών, αρχών και θεωριών της Τεχνικής Σεισμολογίας, στην επίλυση προβλημάτων που σχετίζονται με αυτό το αντικείμενο
  • Ικανότητα να αλληλοεπιδρά με άλλους φοιτητές στην επίλυση προβλημάτων Τεχνικής Σεισμολογίας
  • Ικανότητα για ομαδική εργασία
Γενικές Ικανότητες
  • Οι γενικές ικανότητες που θα πρέπει να έχει αποκτήσει ο φοιτητής/φοιτήτρια στα πλαίσια του μαθήματος είναι:
  • Ικανότητα μετατροπής της θεωρίας σε πράξη.
  • Ικανότητα επίλυσης προβλημάτων 
  • Ικανότητα αναζήτησης, ανάλυσης και σύνθεσης δεδομένων και πληροφοριών με τη χρήση των απαραίτητων τεχνολογιών
  • Δυνατότητα συνεργασίας σε επίπεδο ομάδας
Περιεχόμενο μαθήματος
  1. Εισαγωγή, ιστορική αναδρομή της εξέλιξης της Τεχνικής Σεισμολογίας
  2. Σεισμική ένταση
  3. Επιταχυνσιογράφοι και επιταχυνσιόμετρα. Επεξεργασία καταγραφών
  4. Στατιστική ανάλυση σεισμικότητας
  5. Σεισμική επικινδυνότητα.
  6. Τρωτότητα. Σεισμικός Κίνδυνος.
  7. Φάσματα απόκρισης, φάσματα Fourier
  8. Φασματική ταχύτητα και επιτάχυνση.
  9. Νόμοι εξασθένησης.
  10. Φάσματα σχεδιασμού.
  11. Προσδιορισμός γεωτεχνικών παραμέτρων με τη βοήθεια σεισμικών παραμέτρων.
  12. Μικροζωνικές μελέτες.
  13. Επίδραση των τοπικών γεωλογικών συνθηκών στα σεισμικά κύματα.
  14. Σεισμικές κατολισθήσεις.

Εργαστηριακές ασκήσεις σε θέματα: Στατιστικής σεισμολογίας, μικροζωνικών μελετών (καταγραφές εδαφικών κινήσεων, μελέτη μικροδονήσεων), σεισμικής επικινδυνότητας, εδαφικών επιταχύνσεων, μελέτης σεισμικών σεναρίων.
Τρόπος παράδοσης

Διαλέξεις στην αίθουσα διδασκαλίας και εργαστηριακές ασκήσεις στην αίθουσα υπολογιστών του Υπολογιστικού Κέντρου με χρήση εξειδικευμένων προγραμμάτων
Χρήση τεχνολογιών πληροφορίας & επικοινωνιών
  • Χρήση Τ.Π.Ε. σε όλα τα επίπεδα του μαθήματος, στη διδασκαλία, στα εργαστήρια και την επικοινωνία με τους φοιτητές.
  • Χρήση εξειδικευμένων λογισμικών για την επεξεργασία και ερμηνεία σεισμολογικών δεδομένων
  • Υποστήριξη Μαθησιακής διαδικασίας μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας e-class
  • Επικοινωνία με τους φοιτητές μέσω email και e-class 
Οργάνωση διδασκαλίας  
Δραστηριότητα Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου
Διαλέξεις  2×13=26
Ασκήσεις Εφαρμογών Εργαστήριο  1×13=13
Προετοιμασία των ασκήσεων 13
Αυτοτελής Μελέτη. Ανάλυση βιβλιογραφίας 46
 Σύνολο μαθήματος  98
 Αξιολόγηση φοιτητών
  • Γραπτή τελική εξέταση, που μπορεί να περιλαμβάνει:
  • Ερωτήσεις ανάπτυξης θεμάτων
  • Συγκριτική αξιολόγηση στοιχείων θεωρίας
  • Επίλυση προβλημάτων από επιλεγμένες εργαστηριακές ασκήσεις
Προτεινόμενη βιβλιογραφία
  1. Τσελέντης Άκης, Σύγχρονη Σεισμολογία, Α’&Β’ τόμος, Εκδόσεις Παπασωτηρίου, 1997.
  2. Παπαζάχος Βασίλειος Κ., Καρακαΐσης Γιώργος Φ., Χατζηδημητρίου Παναγιώτης Μ., Εισαγωγή στη Σεισμολογία, Εκδόσεις ΖΗΤΗ, 2005.
  3. Kramer, S.L. Geotechnical Earthquake Engineering, Prentice Hall, 1996.

Φωτογεωλογία

Επιλογής Ε' Εξάμηνο

Σχολή  ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ
Τμήμα  ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ
Επίπεδο σπουδών  ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ
Κατηγορία μαθήματος  Υποχρεωτικό επιλογής
Διδάσκων  Π. Ξυπολιάς, Καθηγητής
Κωδικός μαθήματος  GEOL_042
Εξάμηνο σπουδών  5ο
Τίτλος μαθήματος  Φωτογεωλογία
Αυτοτελείς διδακτικές δραστηριότητες  Διαλέξεις και εργαστηριακές ασκήσεις
Εβδομαδιαίες ώρες διδασκαλίας  1 (Θ), 2 (ΕΡΓ)
Πιστωτικές μονάδες  4
Τύπος μαθήματος  Γενικών Γνώσεων / Ανάπτυξης Δεξιοτήτων
Προαπαιτούμενα μαθήματα  ΟΧΙ
Γλώσσα διδασκαλίας & εξετάσεων  Ελληνική
Το μάθημα προσφέρεται σε φοιτητές Erasmus  ΟΧΙ
Ηλεκτρονική σελίδα μαθήματος (url)  
Μαθησιακά αποτελέσματα

Το μάθημα απευθύνεται σε προπτυχιακούς φοιτητές που γνωρίζουν και κατανοούν τις βασικές γνώσεις της Γεωλογίας. Στόχος του μαθήματος είναι ο φοιτητής να αποκτήσει προχωρημένες γνώσεις και δεξιότητες στη συλλογή γεωλογικών δεδομένων μέσω της ανάλυσης αεροφωτογραφιών.

  • Ο φοιτητής με την επιτυχημένη ολοκλήρωση του μαθήματος θα είναι σε θέση:
  • Να γνωρίζει τις βασικές αρχές της φωτογεωλογίας
  • Να γνωρίζει και να κατανοεί τη χρήση των αεροφωτογραφιών στη γεωλογική έρευνα
  • Να γνωρίζει και να κατανοεί τη χρήση της φωτογεωλογικής ανάλυσης
  • Να κατασκευάζει απλούς φωτογεωλογικούς χάρτες σε περιοχές μέτριας δυσκολίας
  • Να συνθέτει απλές γεωλογικές τομές με φωτογεωλογικά στοιχεία
  • Να πραγματοποιεί γεωμετρικούς υπολογισμούς σε φωτογεωλογικούς χάρτες.
Γενικές Ικανότητες
  • Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών,
  • Αυτόνομη εργασία,
  • Ομαδική εργασία,
  • Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης.
Περιεχόμενο μαθήματος
  • Το περιεχόμενο του μαθήματος περιλαμβάνει τα ακόλουθα κεφάλαια:
  • Εισαγωγή στη φωτογεωλογική ανάλυση
  • Φωτογεωλογική ανάλυση και χαρτογράφηση γεωλογικών ενοτήτων και ασυμφωνιών
  • Φωτογεωλογική ανάλυση και δομική χαρτογράφηση σε περιοχές ρηγμάτων
  • Φωτογεωλογική ανάλυση και δομική χαρτογράφηση σε περιοχές πτυχών
  • Φωτογεωλογική χαρτογράφηση σε σύνθετες περιοχές
  • Ερμηνεία φωτογεωλογικών χαρτών
  • Γεωμετρικοί υπολογισμοί σε φωτογεωλογικούς χάρτες
Τρόπος παράδοσης  Πρόσωπο με πρόσωπο στην αίθουσα διδασκαλίας
Χρήση τεχνολογιών πληροφορίας & επικοινωνιών  
Οργάνωση διδασκαλίας  
Δραστηριότητα Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου
Διαλέξεις 1χ13= 13
Εργαστηριακή Άσκηση  2χ13= 26
Μελέτη βιβλιογραφίας 16
Συγγραφή εργασιών 20
Μελέτη (μη καθοδηγούμενη) 30
 Σύνολο μαθήματος  105
 Αξιολόγηση φοιτητών Γραπτές εξετάσεις στο τέλος του εξαμήνου, στην ελληνική γλώσσα, οι οποίες περιλαμβάνουν επίλυση προβλημάτων καθώς και ερωτήσεις σύντομης απάντησης.
Προτεινόμενη βιβλιογραφία
  1. Maltman Α. 1990. Geological Maps - An Introduction. Open University Press
  2. Miller V. C. and Miller C. F.: Photogeology- McGraw-Hill Books 

Περιβαλλοντική Ιζηματολογία

Επιλογής Ε' Εξάμηνο

Σχολή  ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ
Τμήμα  ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ
Επίπεδο σπουδών  ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ
Κατηγορία μαθήματος  Υποχρεωτικό επιλογής
Διδάσκων  Π. Αβραμίδης, Αναπλ.Καθηγητής
Κωδικός μαθήματος  GEOL_041
Εξάμηνο σπουδών  5ο
Τίτλος μαθήματος  ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΙΖΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ
Αυτοτελείς διδακτικές δραστηριότητες  Διαλέξεις, Εργαστήριο
Εβδομαδιαίες ώρες διδασκαλίας  2 (Θ) ,1 (ΕΡΓ)
Πιστωτικές μονάδες  4
Τύπος μαθήματος  Επιστημονικής Περιοχής και Ανάπτυξης Δεξιοτήτων
Προαπαιτούμενα μαθήματα  Ιζηματολογία
Γλώσσα διδασκαλίας & εξετάσεων  ΕΛΛΗΝΙΚΗ / ΕΛΛΗΝΙΚΗ
Το μάθημα προσφέρεται σε φοιτητές Erasmus  ΟΧΙ
Ηλεκτρονική σελίδα μαθήματος (url)  
Μαθησιακά αποτελέσματα

Το μάθημα προσφέρει ειδικές γνώσεις αναφορικά με τις ιζηματογενείς και περιβαλλοντικές διεργασίες που λαμβάνουν χώρα σε περιβάλλοντα ιζηματογένεσης στην παράκτια ζώνη στις λιμνοθάλασσες δέλτα και έλη και στα εσωτερικά ύδατα στις λίμνες.

 Στο τέλος αυτού του μαθήματος ο φοιτητής θα μπορεί::

  1. Να περιγράφει και να ερμηνεύει τις ιζηματογενείς διεργασίες (φυσικές και χημικές) που λαμβάνουν χώρα σε μεταβατικά ύδατα (δελταικά περιβάλλοντα ιζηματογένεσης, έλη και λιμνοθάλασσες) καθώς και στα περιβάλλοντα εσωτερικών υδάτων (λίμνες)
  2. Να αναγνωρίζει τους διαφορετικούς τύπους γεωμορφών στην παράκτια ζώνη.
  3. Να χρησιμοποιεί γεωχημικούς δείκτες για την ερμηνεία και αναγνώριση των υποπεριβαλλόντων ιζηματογένεσης και των γεωχημικών διεργασιών που λαμβάνουν χώρα σε αυτά.
  4. Να ερμηνεύει και να αναγνωρίζει τις μεταβολές στη στάθμη της θάλασσας και την ιζηματολογική και γεωχημική αποτύπωση των κλιματικών μεταβολών μέσω τις ερμηνείας της χρονικής και χωρικής μεταβολής των συνθηκών ιζηματογένεσης.
  5. Να γνωρίζει τεχνικές δειγματοληψίας και διάτρησης σε λιμνοθαλάσσια και λιμναία συστήματα.
  6. Να αναλύει και να αξιολογεί περιβαλλοντικά τις γεωχημικές παραμέτρους με τη χρήση των ορίων τοξικότητας και περιβαλλοντικών γεωχημικών δεικτών.
Γενικές Ικανότητες
  • Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
  • Αυτόνομη εργασία
  • Ομαδική εργασία
Περιεχόμενο μαθήματος  
  1. Ιζηματολογικά και υδροχημικά χαρακτηριστικά υδάτινων συστημάτων (λίμνες και μεταβατικά ύδατα)
  2. Παράκτια περιβάλλοντα ιζηματογένεσης (Δέλτα, έλη, λιμνοθάλασσες, αμμοθίνες κτλ)
  3. Λίμναία περιβάλλοντα ιζηματογένεσης
  4. Ιζηματογενείς και γεωμορφολογικές διεργασίες σε παράκτια περιβάλλοντα ιζηματογένεσης.
  5. Ταξινόμηση των μεταβατικών συστημάτων
  6. Μέτρα προστασίας και αντιμετώπισης περιβαλλοντικών προβλημάτων σε μεταβατικά πειριβάλλοντα ιζηματογένεσης και προστατευόμενες περιοχές (Natura).
  7. Ιζηματογενεις και γεωμορφολογικές διεργασίες σε λίμνες
  8. Ταξινόμηση των λιμνών
  9. Γωχημεία ιζημάτων (προσδιορισμός TOC, TN, TS και ΤP) και Γεωχημικοί δείκτες
  10. Όρια τοξικότητας γεωχημικών παραμέτρων και περιβαλλοντικοί δείκτες
  11. Τεχνικές και μέθοδοι δειγματαληψίας ιζημάτων και υδάτων
Τρόπος παράδοσης
  • Παραδόσεις με χρήση παρουσιάσεων με power point.
  • Εργαστήρια με επίλυση δεκατριών προβλημάτων.
  •  Δημιουργούνται ομάδες των 15 ατόμων για την καλύτερη κατανόηση των εργαστηριακών ασκήσεων και τεχνικών υπαίθρου.
  • Πραγματοποιούνται δύο ημέρες ασκήσεων υπαίθρου για την καλύτερη κατανόηση στοιχείων της διδασκαλίας της θεωρίας και των εργαστηριακών ασκήσεων.
Χρήση τεχνολογιών πληροφορίας & επικοινωνιών Χρήση της πλατφόρμας e-class με ψηφιακή διάθεση όλων των διαλέξεων και των εργαστηριακών ασκήσεων. Πραγματοποιούνται σεμιναριακά μαθήματα στο υπολογιστικό κέντρο του τμήματος ή με τη χρήση των laptops των φοιτητών για την επίλυση προβλημάτων και ασκήσεων με τη χρήση κατάλληλου ελεύθερου λογισμικού.
Οργάνωση διδασκαλίας  
Δραστηριότητα Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου
Διαλέξεις 13χ2 = 26 
Εργαστήρια 13χ2 = 26 
Επίλυση Εργαστηριακών ασκήσεων 13χ2 = 26  
Εργασία – Άσκηση Πεδίου 2χ7= 14
Συγγραφή Εργασίας 2χ6= 12
Μη Καθοδηγούμενη Μελέτη 15
 Σύνολο μαθήματος  119
 Αξιολόγηση φοιτητών Τελική γραπτή εξέταση η οποία επιμερίζεται σε 80% θεωρία 20% επίλυση εργαστηριακής άσκησης. Συνυπολογίζεται προαιρετικά η συμμετοχή σε εργασία κατά τη διάρκεια του εξαμήνου, όπου πραγματοποιείται δημόσια παρουσίαση αυτής και παράδοση γραπτής έκθεσης.
Προτεινόμενη βιβλιογραφία
  1. Σημειώσεις Μαθήματος Θεωρίας και Εργαστηρίου που παρέχονται σε pdf μέσω e-class.
  2. Ιζηματολογία, Ψιλοβίκος Εκδόσεις Τζιόλα 358 σελ, Παρέχεται μέσω ΕΥΔΟΞΟΣ
  3. Coastal Geomorphology, Bird, Wiley
  4. Environmenta Sedimentology, Perry and Taylor, Blackwell

-Συναφή επιστημονικά περιοδικά:

  1. Environmental Earth Sciences
  2. Holocene
  3. Quaternary International

Τμήμα Γεωλογίας
Πανεπιστήμιο Πατρών
Τμήμα Γεωλογίας
T.K. 265 04 Ρίο Πάτρα
Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
Τηλ.: (+30) 2610 99 79 22
Φαξ:  (+30) 2610 99 73 00

   
Department of Geology, University of Patras