Τμήμα Γεωλογίας
Σχολή  ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ
Τμήμα  ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ
Επίπεδο σπουδών  ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ
Κατηγορία μαθήματος  Υποχρεωτικό επιλογής
Διδάσκων Σ. Καλαϊτζίδης, Αναπλ. Καθηγητής
Κωδικός μαθήματος  GEOL_072
Εξάμηνο σπουδών  8ο
Τίτλος μαθήματος  Εισαγωγή στη μεταλλευτική εξερεύνηση και γεωλογία ορυχείων
Αυτοτελείς διδακτικές δραστηριότητες  Διαλέξεις, Εργαστηριακές Ασκήσεις, Φροντιστήριο, Άσκηση πεδίου
Εβδομαδιαίες ώρες διδασκαλίας  2 (Θ), 1 (ΕΡΓ), 1 (ΦΡ)
Πιστωτικές μονάδες  5
Τύπος μαθήματος  Επιστημονικής Περιοχής και Ανάπτυξης Δεξιοτήτων
Προαπαιτούμενα μαθήματα Γεωφυσική, Τεκτονική, Γεωδυναμική, Γεωλογικές Χαρτογραφήσεις, Ενεργειακές Πηγές και Ενεργειακές Πρώτες Ύλες, Ορυκτοί Άνθρακες, Κοιτασματολογία
Γλώσσα διδασκαλίας & εξετάσεων  Ελληνική
Το μάθημα προσφέρεται σε φοιτητές Erasmus  Ναί (Στην Αγγλική)
Ηλεκτρονική σελίδα μαθήματος (url)  https://eclass.upatras.gr/courses/GEO348/
Μαθησιακά αποτελέσματα

Το μάθημα αποτελεί υποχρεωτικό επιλογής και εισάγει τους φοιτητές στο Αντικείμενο της Εξερεύνησης και της Γεωλογίας Ορυχείων με σημαντικά στοιχεία Οικονομικής Γεωλογίας.

Τα Μαθησιακά αποτελέσματα συνίστανται:

  • Γνώση των πρακτικών της μεταλλευτικής βιομηχανίας σε παγκόσμια κλίμακα αναφορικά με το επάγγελμα του Γεωλόγου Εξερευνητή και Γεωλόγου Ορυχείων, κατανόηση των εργαλείων και συστημάτων αξιολόγησης, αποτίμησης και ανάπτυξης των κοιτασμάτων, και των προδιαγραφών Διαχείρισης Υγιεινής & Ασφάλειας στο πεδίο και σε ορυχεία.
  • Ανάλυση των κύριων μεθόδων υπαίθριας εξερεύνησης και εφαρμογή σύγχρονων μεθόδων (π.χ. γεωχημικών, γεωφυσικών, πετρολογικών) στη χωροθέτηση των κοιτασμάτων με χρήση 3D μοντέλων, όσον αφορά τόσο στα γεωμετρικά όσο και στα ποιοτικά τους χαρακτηριστικά.
  • Ικανότητα στην οργάνωση και εκτέλεση γεωλογικής εξερεύνησης πεδίου, αρχικής σύνθεσης και ερμηνείας γεωλογικών δεδομένων με στόχο την αξιολόγηση, αποτίμηση και ανάπτυξη των κοιτασμάτων με βάση της αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης.
Γενικές Ικανότητες
  • Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
  • Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
  • Αυτόνομη εργασία
  • Ομαδική εργασία
  • Εργασία σε διεθνές περιβάλλον
  • Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
  • Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
  • Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον
  • Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου
  • Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
  • Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Περιεχόμενο μαθήματος
  • Ο ρόλος του Γεωλόγου Εξερεύνησης & Γεωλόγου Ορυχείων
  • Στάδια Κοιτασματολογικής Εξερεύνησης: Από το Αναγνωριστικό στην Μελέτη Σκοπιμότητας
  • Μέθοδοι & Τεχνικές Εξερεύνησης Πεδίου
  • Αρχές Επιχειρησιακής Γεωλογίας (Project Geology)
  • Αρχές Γεωλογίας Ορυχείων
  • Αξιολόγηση & Ταξινόμηση Ορυκτών Πόρων και Αποθεμάτων
  • Οικονομική Θεώρηση Κοιτασμάτων
  • Υγιεινή και Ασφάλεια στην Εξερεύνηση Πεδίου και Γεωλογία Ορυχείων
Τρόπος παράδοσης  Πρόσωπο με πρόσωπο στην Αίθουσα Διδασκαλίας και στην ύπαιθρο.
Χρήση τεχνολογιών πληροφορίας & επικοινωνιών
  • Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών (power point, pdf) και μαυροπίνακα. Εργαστηριακές ασκήσεις επί χάρτου και περιγραφή πυρήνων.
  • Υποστήριξη Μαθησιακής διαδικασίας μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας e-class.
Οργάνωση διδασκαλίας  
Δραστηριότητα Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου
Διαλέξεις Θεωρίας 2×13=26 
Εργαστηριακές ασκήσεις 1×13=13 
Ομαδική Εργασία 25
Αυτοτελής Μελέτη 36
 Σύνολο μαθήματος  100
 Αξιολόγηση φοιτητών

Α. Γραπτή τελική εξέταση (50%) που περιλαμβάνει:

  1. Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής
  2. Ερωτήσεις σύντομης απάντησης
  3. Ερωτήσεις ανάπτυξης δοκιμίων
  4. Κατανόηση και ερμηνεία κοιτασματολογικών χαρτών/τομών
  5. Κατανόηση και ερμηνεία γεωφυσικών διαγραφιών
  6. Σχεδιάση εξερευνητικών πλάνων
  7. Επίλυση προβλημάτων οικονομικής γεωλογίας.

Β. Προφορική Εξέταση Εργαστηρίου (20%) που περιλαμβάνει:

  1. Ερμηνεία γεωλογικών χαρτών και γεωφυσικών διαγραφιών
  2. Περιγραφή γεωτρήσεων
  3. Σχεδιασμός Σταδίου Εξερεύνησης

Γ. Ομαδική Εργασία (30%)

  1. Παρουσιάσεις εργασιών
  2. Κριτήρια αξιολόγησης : Κατά τη διάρκεια του εξαμήνου οι φοιτητές έχουν τη δυνατότητα σε αυτοαξιολόγηση με υλικό Προόδου που δίνεται μέσω του eclass.
Προτεινόμενη βιβλιογραφία

Ξενόγλωσση

  1. Moon, C.L., Whateley, M.E.G. and Evans, A.M., 2006. Introduction to Mineral Exploration. Blackwell, 499 p.
  2. Robb, L., 2004. Introduction to ore-forming processes. ISBN: 978-0-632-06378-9, Wiley-Blackwell, 384 p.

Περιοδικά

  1. Economic Geology Journal http://www.segweb.org/

Σχολή  ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ
Τμήμα  ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ
Επίπεδο σπουδών  ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ
Κατηγορία μαθήματος  Υποχρεωτικό επιλογής
Διδάσκων  Ι. Ηλιόπουλος, Καθηγητής
Κωδικός μαθήματος  GEOL_071
Εξάμηνο σπουδών  8ο
Τίτλος μαθήματος  Μεταμορφισμός στον Ελλαδικό χώρο
Αυτοτελείς διδακτικές δραστηριότητες  Διαλέξεις, Εργαστηριακές Ασκήσεις
Εβδομαδιαίες ώρες διδασκαλίας  2 (Θ), 1 (Ε)
Πιστωτικές μονάδες  4
Τύπος μαθήματος  Επιστημονικής Περιοχής, Ανάπτυξης Δεξιοτήτων
Προαπαιτούμενα μαθήματα Πετρογραφία Ιζηματογενών και μΕταμορφωμένων Πετρωμάτων (Υποχρεωτικό Δ΄ εξαμήνου) από 2024-2025
Γλώσσα διδασκαλίας & εξετάσεων

Ελληνικά

Το μάθημα προσφέρεται σε φοιτητές Erasmus  Ναι (στην Αγγλική)
Ηλεκτρονική σελίδα μαθήματος (url)  https://eclass.upatras.gr/courses/GEO302/
Μαθησιακά αποτελέσματα

Στο τέλος των παραδόσεων ο φοιτητής θα είναι ικανός να :

  1. Κατανοεί την κατανομή  των μεταμορφωμένων πετρωμάτων στον Ελληνικό χώρο και τις πετρογενετικές διαδικασίες σχηματισμού τους.
  2. Συντάξει επιστημονική έκθεση για τα μεταμορφικά γεγονότα που επηρέασαν μια περιοχή του Ελλαδικού χώρου.

Στο τέλος των παραδόσεων ο φοιτητής θα έχει επιπλέον αναπτύξει τις ακόλουθες δεξιότητες:

  1. Θα χρησιμοποιεί πολωτικό μικροσκόπιο για την αναγνώριση των μεταμορφικών διαδικασιών μέσα από την παρατήρηση λεπτών τομών μεταμορφωμένων πετρωμάτων
  2. Θα είναι ικανός να ερμηνεύει τις μεταμορφικές διεργασίες που επηρέασαν μια περιοχή του Ελλαδικού χώρου, να τη συσχετίζει με τη μεταμόρφωση γειτονικών περιοχών και να την εντάσσει στο ευρύτερο γεωτεκτονικό καθεστώς.
  3. Θα είναι ικανός να εργάζεται τόσο ατομικά όσο και σε συνεργασία με ομάδες.
Γενικές Ικανότητες
  • Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
  • Αυτόνομη εργασία
  • Ομαδική εργασία 
Περιεχόμενο μαθήματος

Φαινόμενα μεταμόρφωσης και μεταμορφωμένα πετρώματα των περιοχών:

  • Μάζα της Ροδόπης
  • Περιροδοπική ζώνη
  • Σερβομακεδονική μάζα
  • Κρυσταλλική ζώνη των Κυκλάδων
  • Προχώρα και δυτικά Ελληνικά καλύμματα
  • Η μεταμόρφωση στον Ελλαδικό χώρο στο πλαίσιο της Τεκτονικής των λιθοσφαιρικών Πλακών
  • Εργαστηριακή μελέτη αντιπροσωπευτικών συλλογών των παραπάνω ενοτήτων στο πετρογραφικό μικροσκόπιο
Τρόπος παράδοσης
  • Πρόσωπο με πρόσωπο
  • Εξ αποστάσεως εκπαίδευση (Ανοικτά Μαθήματα)
Χρήση τεχνολογιών πληροφορίας & επικοινωνιών

Θεωρία:

  • Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία. Επικοινωνία με τη χρήση της πλατφόρμας e-class. Ψηφιακή διάθεση όλων των διαλέξεων και των εργαστηριακών ασκήσεων

Εργαστηριακή άσκηση:                             

  • Χρήση λογισμικών για την ψηφιακή καταγραφή και επεξεργασία των υλικών μελέτης
Οργάνωση διδασκαλίας  
Δραστηριότητα Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου
Διαλέξεις  2x13=26
Εργαστηριακή Άσκηση (υποχρεωτική) με ανάλυση παρασκευασμάτων λεπτών τομών πετρωμάτων με χρήση πολωτικού μικροσκοπίου 1x13=13
Προετοιμασία και μελέτη δειγμάτων εργασίας στο εργαστήριο 1x13=13 
Αυτοτελής μελέτη και συγγραφή της γραπτής εργασίας 3x13=39
Μελέτη Σαββατοκύριακο 1x13=13
Μελέτη κατά την εβδομάδα προετοιμασίας εξετάσεων + 2 εβδομάδες διακοπών 2x3=6
 Σύνολο μαθήματος  110
 Αξιολόγηση φοιτητών

Γλώσσα Αξιολόγησης: Ελληνική

Ι. Θεωρία (50% της συνολικής βαθμολογίας)

Τελική Εξέταση: γραπτή, διαβαθμισμένης δυσκολίας, που μπορεί να περιλαμβάνει Δοκιμασία Πολλαπλής Επιλογής, Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης, Ερωτήσεις Ανάπτυξης Δοκιμίων, Προβλήματα-ασκήσεις

ΙΙ. Εργαστήριο (50% της συνολικής βαθμολογίας)

  • Εργαστηριακή Μελέτη-Έκθεση συνόλου δειγμάτων από συγκεκριμένη περιοχή (25% της συνολικής βαθμολογίας)
  • Δημόσια παρουσίαση των αποτελεσμάτων της μελέτης (25% της συνολική βαθμολογίας)

Η ποσόστωση της βαθμολογία ισχύει μόνο στην περίπτωση που ο φοιτητής εξασφαλίζει το βαθμό βάσης ‘5’ στην τελική γραπτή εξέταση.

Βαθμολογική κλίμακα: 1 έως 10. Ελάχιστος βαθμός επιτυχίας: 5.

Βαθμοί <3 αντιστοιχούν σε βαθμό ECTS F.

Βαθμός 4 αντιστοιχεί σε βαθμό ECTS FX.

Για τους επιτυχημένους βαθμούς υπάρχει η εξής αντιστοιχία:

5 <-> E, 6 <-> D, 7 <-> C, 8 <-> Β and >9 <-> A
Προτεινόμενη βιβλιογραφία
  1. «Πετρολογία Μεταμορφωμένων»,  Καταγάς, Χ., 2017, Πανεπιστημιακές Σημειώσεις, Πανεπιστήμιο Πατρών.
  2. «Igneous and Metamorphic Petrology», M. Best, 2003, Blackwell Publishing.
  3. «An introduction to Igneous and Metamorphic Petrology», J.D. Winter,2001, Pentice Hall.
  4. «An Introduction to Metamorphic Petrology», B.W.D. Yardley, 1989, Longman/Wiley.
  5. «Igneous and Metamorphic Rocks Under the Microscope: Classification, Textures, Microstructures and Mineral Preferred Orientation», D. Shelley, 1992, Springer.

Συναφή επιστημονικά περιοδικά:

  1. Journal of Petrology
  2. Metamorphic Geology

Σχολή  ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ
Τμήμα  ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ
Επίπεδο σπουδών  ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ
Κατηγορία μαθήματος  Υποχρεωτικό επιλογής
Διδάσκων  Διδάσκων ΠΔ407/80 ή Διδάσκων Διδακτικής Εμπειρίας
Κωδικός μαθήματος  GEO_059
Εξάμηνο σπουδών  7ο
Τίτλος μαθήματος  Μαγματισμός Ελλάδος
Αυτοτελείς διδακτικές δραστηριότητες  Διαλέξεις, Εργαστηριακές Ασκήσεις
Εβδομαδιαίες ώρες διδασκαλίας  2 (Θ), 1 (ΕΡΓ)
Πιστωτικές μονάδες  4
Τύπος μαθήματος  Επιστημονικής Περιοχής, Ανάπτυξης Δεξιοτήτων
Προαπαιτούμενα μαθήματα  ΟΧΙ
Γλώσσα διδασκαλίας & εξετάσεων

Ελληνικά

Το μάθημα προσφέρεται σε φοιτητές Erasmus  Ναι (στην Αγγλική)
Ηλεκτρονική σελίδα μαθήματος (url)  https://eclass.upatras.gr/courses/GEO388/
Μαθησιακά αποτελέσματα

Στο τέλος των παραδόσεων ο φοιτητής θα είναι ικανός να:

  1. Κατανοεί την κατανομή  των μαγματικών πετρωμάτων στον Ελληνικό χώρο και τις πετρογενετικές διαδικασίες σχηματισμού τους.
  2. Συντάξει επιστημονική έκθεση για τα μαγματικά γεγονότα που επηρέασαν μια περιοχή του Ελλαδικού χώρου.

Στο τέλος των παραδόσεων ο φοιτητής θα έχει επιπλέον αναπτύξει τις ακόλουθες δεξιότητες:

  1. Θα χρησιμοποιεί πολωτικό μικροσκόπιο για την αναγνώριση των μαγματικών διαδικασιών μέσα από την παρατήρηση λεπτών τομών μεταμορφωμένων πετρωμάτων
  2. Θα είναι ικανός να ερμηνεύει τις μαγματικές διεργασίες που επηρέασαν μια περιοχή του Ελλαδικού χώρου, να τη συσχετίζει με τις αντίστοιχες διεργασίες γειτονικών περιοχών και να την εντάσσει στο ευρύτερο γεωτεκτονικό καθεστώς.
  3. Θα είναι ικανός να εργάζεται τόσο ατομικά όσο και σε συνεργασία με ομάδες.
Γενικές Ικανότητες
  • Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
  • Αυτόνομη εργασία
  • Ομαδική εργασία 
Περιεχόμενο μαθήματος

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

  1. Γεωλογική και μαγματική εξέλιξη της περιοχής Ανατολικής Μεσογείου.
  2. Τριαδικός μαγματισμός.
  3. Γένεση του Νεοτηθυακού φλοιού.
  4. Υπώθηση και ηφαιστειότητα τόξου.
  5. Συγκρούσεις.
  6. Τριτογενής καλυμματική τεκτονική των Ελληνίδων.
  7. Νεοτεκτονικές φάσεις.
  8. Ηφαιστειακό τόξο Αιγαίου.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ

  1. Οι φοιτητές θα επιλέγουν από μία σειρά θεμάτων, το θέμα και τη σχετική περιοχή του Ελληνικού χώρου στην οποία θα εργασθούν.
  2. Στην αρχή του εξαμήνου κάθε φοιτητής θα χρεώνεται μία συλλογή πετρογραφικών δειγμάτων από την  περιοχή του Ελληνικού χώρου στην οποία επέλεξε να εργασθεί.
  3. Επίσης, θα δίνεται η βασική σχετική βιβλιογραφία.
  4. Τα αποτελέσματα της εργαστηριακής μελέτης  θα παρουσιάζονται στη «Επιστημονική Μελέτη Εξαμήνου» την οποία θα καταθέτει ο φοιτητής στο τέλος του εξαμήνου.
Τρόπος παράδοσης  Πρόσωπο με πρόσωπο
Χρήση τεχνολογιών πληροφορίας & επικοινωνιών

Θεωρία:

  • Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
  • Επικοινωνία με τη χρήση της πλατφόρμας e-class.
  • Ψηφιακή διάθεση όλων των διαλέξεων και των εργαστηριακών ασκήσεων

Εργαστηριακή άσκηση:

  • Χρήση λογισμικών για την ψηφιακή καταγραφή και επεξεργασία των υλικών μελέτης
Οργάνωση διδασκαλίας  
Δραστηριότητα Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου
Διαλέξεις 2x13= 26 
Εργαστηριακή Άσκηση (υποχρεωτική) με ανάλυση παρασκευασμάτων λεπτών τομών πετρωμάτων με χρήση πολωτικού μικροσκοπίου  1x13= 13
Αναζήτηση βιβλιογραφίας 1x13= 13
Προετοιμασία και μελέτη δειγμάτων εργασίας στο εργαστήριο 1x6= 6
Αυτοτελής μελέτη και συγγραφή της γραπτής εργασίας 3X13 = 39
Μελέτη Σαββατοκύριακο 1x13= 13
Μελέτη κατά την εβδομάδα προετοιμασίας εξετάσεων + 2 εβδομάδες διακοπών 2x3= 6
 Σύνολο μαθήματος  116
 Αξιολόγηση φοιτητών

Γλώσσα Αξιολόγησης: Ελληνική

Ι. Θεωρία (50% της συνολικής βαθμολογίας)

Τελική Εξέταση: γραπτή, διαβαθμισμένης δυσκολίας, που μπορεί να περιλαμβάνει Δοκιμασία Πολλαπλής Επιλογής, Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης, Ερωτήσεις Ανάπτυξης Δοκιμίων, Προβλήματα-ασκήσεις

ΙΙ. Εργαστήριο (50% της συνολικής βαθμολογίας)

  1. Εργαστηριακή Μελέτη-Έκθεση συνόλου δειγμάτων από συγκεκριμένη περιοχή (25% της συνολικής βαθμολογίας)
  2. Δημόσια παρουσίαση των αποτελεσμάτων της μελέτης (25% της συνολική βαθμολογίας)
  3. Η ποσόστωση της βαθμολογία ισχύει μόνο στην περίπτωση που ο φοιτητής εξασφαλίζει το βαθμό βάσης ‘5’ στην τελική γραπτή εξέταση.
  4. Βαθμολογική κλίμακα: 1 έως 10. Ελάχιστος βαθμός επιτυχίας: 5.
  5. Βαθμοί <3 αντιστοιχούν σε βαθμό ECTS F.
  6. Βαθμός 4 αντιστοιχεί σε βαθμό ECTS FX.

Για τους επιτυχημένους βαθμούς υπάρχει η εξής αντιστοιχία:

5 <-> E, 6 <-> D, 7 <-> C, 8 <-> Β and >9 <-> A
Προτεινόμενη βιβλιογραφία
  1. Σημειώσεις του διδάσκοντα.
  2. Σχετικές επιστημονικής δημοσιεύσεις

 Συναφή επιστημονικά περιοδικά:

  1. Journal of Petrology
  2. Δελτία Ελληνικής Γεωλογικής Εταιρείας