Τμήμα Γεωλογίας

Περιβαλλοντική Υδρογεωλογία

Σχολή  ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ
Τμήμα  ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ
Επίπεδο σπουδών  ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ
Κατηγορία μαθήματος  Υποχρεωτικό
Διδάσκων  Ε. Ζαγγανά, Αναπλ. Καθηγήτρια
Κωδικός μαθήματος  GEOL_068
Εξάμηνο σπουδών  6o
Τίτλος μαθήματος  Περιβαλλοντική Υδρογεωλογία
Αυτοτελείς διδακτικές δραστηριότητες  Θεωρία + Εργαστήριο, Εργασία πεδίου
Εβδομαδιαίες ώρες διδασκαλίας  2Θ / 3ΕΡΓ
Πιστωτικές μονάδες  6
Τύπος μαθήματος  ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ 
Προαπαιτούμενα μαθήματα  Βασικές γνώσεις Γεωλογίας χημείας και μαθηματικών 
Γλώσσα διδασκαλίας & εξετάσεων  Ελληνικά
Το μάθημα προσφέρεται σε φοιτητές Erasmus  Ναι
Ηλεκτρονική σελίδα μαθήματος (url)  Η σελίδα του Εργαστηρίου Υδρογεωλογίας
Μαθησιακά αποτελέσματα

Στόχος του μαθήματος είναι η κατανόηση εκ μέρους των φοιτητών της συνεισφοράς της υδρογεωλογίας στη προστασία  του περιβάλλοντος και η απόκτηση γνώσεων και δεξιοτήτων για τη προστασία των υπόγειων νερών.

Ειδικότερα στοχεύει στο να εφοδιάσει τους φοιτητές με την απαραίτητη γνώση:

  • Για τη κατανόηση της κίνησης του  υπόγειου νερού προς τα έργα υδροληψίας,
  • Για τα είδη  των υδροφόρων  οριζόντων,και τη σχέση τους με τους διαφορετικούς γεωλογικούς σχηματισμούς
  • Για τους  παράκτιους υδροφόρους ορίζοντες,
  • Για τα ιαματικά αλλά και γενικότερα για τα υπόγεια νερά ειδικής σύστασης. 
  • Επιπλέον οι φοιτητές με τη βοήθεια ενός συμβούλου-καθηγητή δρουν διαδοχικά ως δάσκαλοι και ως μαθητές, ερχόμενοι σε επαφή με διδακτικά προβλήματα.
Γενικές Ικανότητες  Αναζήτηση ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών με τη χρήση των απαραίτητων τεχνολογιών. Σχεδιασμός και διαχείριση έργων
Περιεχόμενο μαθήματος
  • Η κίνηση του υπόγειου νερού προς τα έργα υδροληψίας. Μόνιμη και μη μόνιμη ροή, υπολογσμός των υδραυλικών παραμέτρων σε συνθήκες μόνιμης και μη μόνιμης ροής. Επίλυση Depuit, Theis και Jacob, συστοιχίες υδρογεωτρήσεων και αλληλεπίδραση τους, πρόβλεψη μελλοντικής πτώσης της στάθμης, χαρακτηριστικές απώλειες υδρογεωτρήσεων, απόδοση υδρογεώτρησης σχεδιασμός πεδίου υδρογεωτρήσεων, αξιοποίηση υπόγειου νερού.
  • Ρύπανση των υδροφόρων οριζόντων, πηγές ρύπανσης, μηχανισμοί εισόδου και διάδοσης των ρυπαντών στους υδροφόρους , τεχνικές απορρύπανσης.
  • Ρύπανση των υδροφόρων από τη διείσδυση της θάλασσας. Νόμος των Ghyben – Hesberg. Δομή της διεπιφάνειας γλυκού αλμυρού νερού. Προστασία των έργων υδροληψίας και της ποιότητας των παράκτιων νερών από τη διείσδυση της θάλασσας.
  • Οι υδροφόροι των ανθρακικών πετρωμάτων. Διαφοροποιήσεις σε σχέση με τους υδροφόρους των κοκκωδών σχηματισμών.
  • Υδροθερμικά φαινόμενα και γεωθερμικά ρευστά. Θερμομεταλλικά νερά. Ιαματικές πηγές. Ζώνες προστασίας.
  • Χρήση των προγραμμάτων Excel, Surfer, Aquatest για την επεξεργασία των αντλήσεων.
  • Διεύρυνση γνώσεων, ανάπτυξη δεξιοτήτων και διαμόρφωση θετικών στάσεων των φοιτητών σε σχέση με τη χρήση και την παιδαγωγική αξιοποίηση των ΤΠΕ. Χρήση ερωτηματολογίου, με ερωτήσεις κλειστού και ανοικτού τύπου, όπου καταγράφηκαν οι απόψεις των φοιτητών που πήραν μέρος στις ΜΔ ασκήσεις ως δάσκαλοι και ως μαθητές.
Τρόπος παράδοσης  Πρόσωπο με πρόσωπο στην αίθουσα διδασκαλίας
Χρήση τεχνολογιών πληροφορίας & επικοινωνιών  Το μάθημα γίνεται με χρήση τεχνολογιών πληροφορίας και επικοινωνιών
Οργάνωση διδασκαλίας  
Δραστηριότητα Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου
 Διαλέξεις Θεωρίας 2X13 = 26 
 Εργαστηριακές – Φροντιστηριακές ασκήσεις 2X13 = 26
 Συγγραφή εργαστηριακών ασκήσεων 2X13 = 26
 Καθημερινή Μελέτη 3Χ13=39
 Προετοιμασία εξετάσεων 3Χ10=30
 Η διδασκαλία περιλαμβάνει 26 ώρες  παραδόσεων του μαθήματος και 26 εργαστηριακών – φροντιστηριακών μαθημάτων, κατά τη διάρκεια των οποίων χρησιμοποιείται ο προβολέας της αίθουσας για προβολή των powerpoint διαφανειών και εκπαιδευτικών videos. Στην αίθουσα χρησιμοποιείται επίσης εποπτικό υλικό, π.χ συσκευές μέτρησης στάθμης, ή δείγματα σωληνώσεων των γεωτρήσεων. Κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής εκδρομής οι φοιτητές έχουν την ευκαιρία να δουν στην ύπαιθρο υδρογεωλογικές δομές και να συζητήσουν με το διδάσκοντα θέματα του ιδιαίτερου ενδιαφέροντος τους. Κατά τη διάρκεια των εργαστηριακών ασκήσεων οι φοιτητές χωρίζονται σε ομάδες των δύο έως τριών ατόμων οι οποίες εργάζονται ανεξάρτητα και κάτω από την επίβλεψη των διδασκόντων επεξεργάζονται τις ασκήσεις που κάθε φορά τους δίνονται.   
 Σύνολο μαθήματος  150
 Αξιολόγηση φοιτητών Η εξέταση του μαθήματος γίνεται γραπτώς κατά τα ισχύοντα. Στους φοιτητές δίνονται οκτώ έως δέκα κλιμακωτής δυσκολίας ερωτήσεις στις οποίες περιλαμβάνεται  ερωτήσεις κρίσεως και ασκήσεις, με συγκεκριμένη βαθμολογία για κάθε μια από αυτές. Οι ασκήσεις των εργαστηρίων διορθώνονται και βαθμολογούνται. Πολλές φορές διενεργούνται πρόοδοι που στοχεύουν στην εμπέδωση της ύλης και την στενότερη επαφή των φοιτητών με τα σημαντικότερα θέματα του μαθήματος. Οι πρόοδοι λαμβάνονται θετικά υπόψη στη συνολική εικόνα αξιολόγησης των φοιτητών.    
Προτεινόμενη βιβλιογραφία
  1. Γ. Καλλέργης, 1999. Εφαρμοσμένη – Περιβαλλοντική Υδρογεωλογία. Έκδοση Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, Τόμος Α, Τόμος Β και Τόμος Γ.
  2. Γ. Σούλιος, 1996. Γενική Υδρογεωλογία. University Studio Press,Τόμοι Πρώτος,  Δεύτερος και Τρίτος

-Συναφή επιστημονικά περιοδικά:

  1. Hydrogeology Journal, Springer
  2. Journal of Hydrology, Elsevier